“Kazanan kim, kaybeden kim?” sorularının cevabı ÅŸu anki görünüm itibarı ile belli. Bir numaralı kazanan Ä°srail, hem çevresindeki tehdit unsurlarını ortadan kaldırdı, Gazze’de yaptıkları itibarı ile enerji kaynakları üstünde ciddi bir hakimiyet tesis etti, topraklarını geniÅŸletti. Ä°ki numaralı kazanan ABD. Bütün gücüyle Çin’e yönelmeden önce OrtadoÄŸu’yu baÅŸ müttefiki Ä°srail’in amaçları doÄŸrultusunda ÅŸekillendirmiÅŸ oldu. Kaybedenler ise hiç kuÅŸkusuz Ä°ran, Rusya ve Baas rejimi. Evet yeni paradigmayı bu verilerin ışığı altında okuyacağız artık.

Peki ülkemiz bu iÅŸten karlı mı, yoksa zararlı mı çıktı?

Åžu an için kar ya da zarar hanesini yüksek sesle açıklamanın olasılığı yok. GüneydoÄŸu sınırlarımızın batısında nereye evrileceÄŸi tam olarak kestirilemeyen, kimine göre Afganistan türevi yeni bir bölge, kimine göre Türkiye’ye çok müteÅŸekkir potansiyel bir Ä°slam Cumhuriyeti, doÄŸusunda ise ABD destekli PKK/YPG güdümünde ve Suriye’nin petrol ve doÄŸal gazını ele geçirmiÅŸ, tam tehdit unsuru olan ve olmaya devam edecek bir yönetim. Bu iki bölge arasında yeni bir çatışma olur mu? BirleÅŸme olur mu? BirleÅŸme olursa federal ya da konfederal bir düzlemde mi gerçekleÅŸir? Bilemiyoruz. Ama her durumda başımızın aÄŸrıyacağı çok belli.

Peki Türkiye’nin bölgemizdeki aktör olma önemi arttı mı?

KuÅŸkusuz evet. Avrupa Komisyonu baÅŸkanı Ursula von der Leyen’in ve ABD DışiÅŸleri Bakanı Antony Blinken’ın apar topar Ankara ziyaretleri artan önemimize bir delil. Bu ziyaretler hayırlı mı? Hayırsız mı? izleyip göreceÄŸiz.

Son dönemlerin en önemli sorunlarımızın başında gelen göç meselesi, bu yeni paradigma içinde çözülür mü? Yoksa daha da ağırlaşır mı? Ben kiÅŸisel olarak çok da çözüleceÄŸini sanmıyorum. Suriye’deki belirsizlik ortamı süre gideceÄŸinden ve yaÅŸamlarını yıllardır Türkiye gerçekleri ve himayesinde kurmuÅŸ olan pek çok Suriye kökenli insanın kolay kolay geriye göç edeceÄŸi ihtimalini düÅŸük bulanlardanım. Türkiye’ye yeni bir göç dalgası olur mu? EÄŸer Suriye içinde yeni bir çatışma olmazsa, olmaz. Suriye’nin batısı ile doÄŸusu arasında bir çatışma olursa, bu risk mevcut. Bir diÄŸer risk, Esad rejiminin Alevilerinden, mevcut düzenin radikal Sünni Ä°slamcılarının intikam almaya kalkması hali.  Umudumuz artık çatışmasız ve bizimle iliÅŸkilerini akılcı bir zeminde kuracak bir Suriye’nin ortaya çıkması.

Gelelim bu yazının başlığına.

Yaklaşık 3 yıldır süre gitmekte olan Rusya Ukrayna savaşına Batı dünyasının bunca destek vermesinin arka planında (kaldı ki bu savaÅŸ, baÅŸta Almanya olmak üzere bütün AB ülkelerinin ekonomilerine ve siyasi yapılarına ciddi zararlar verdi) “OrtadoÄŸu’daki Rusya rolünün sıfırlanması amacı yatmıyor mu?” sorusuna yol açıyor. Esasen Trump’ın “gelir gelmez ben bu savaşı bitireceÄŸim!” söyleminin ardında bu gerçeklik yatmıyor mu? Peki bu savaÅŸ sırasında canlarını yitiren, evini barkını kaybeden yüzbinlerce insanın hesabını Biden mı? Zelensky mi? yoksa oyunu tam olarak okuyamayan Putin mi verecek?

Bize gelince.

Åžimdilerde hepsi birer televizyon yıldız yorumcusu olarak karşımıza çıkan ve ABD tarafından 1 Mart 2003 tezkeresinin TBMM’den geçmemesinin bir numaralı sorumluları olarak adlandırılan (eski) ordu mensuplarımızın durumu pek çok ÅŸeyi anlatmıyor mu? Büyük oyunu bozanların tasfiyesi, itibarsızlaÅŸtırılması, sahnedeki belirleyici rollerinin ortadan kaldırılması, diÄŸer ifadesi ile iç politika zemininde yaÅŸadıklarımız.

“Ä°srail ile ticaret mi?” dediniz.

Ticaretin çok daha ötesi.

Oyunun kuralları değişir mi?

DeÄŸiÅŸmesi için çok fazla neden yok. Belki “beka!” diye haykırmaktan ziyade, önce “zeka!” dersek kural koyucular arasında yer alma ÅŸansımız olabilir.