Yetki Belgesi iptal edilenlerin bakanlığa başvurarak daha önce indirimli ya da uygun koşullarda almış oldukları Yetki Belgelerini bugünün koşullarında yeniden almaları gerekiyor. Yetki Belgesi iptal edildiğinden taşımacılık faaliyetine ara verilmesi durumunun yaratacağı maddi kayıpların yanı sıra Yetki Belgesi iptal edildiği halde farkında olmayıp taşımacılık faaliyetlerine devam edenlerin denetimlerde idari cezaya maruz kalmaları da büyük mağduriyetler yaşanmasına neden olabiliyor. Bu Yetki Belgenizin iptali ve bundan kaynaklanan sorunlarla karşılaşmamanız için yetki belgesi yenileme koşullarına ilişkin aşağıdaki bilgilere bir kez daha göz atmanızın sizler için faydası olacaktır.
Yetki Belgelerinin Yenilenme Koşulları Nelerdir?
Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi beş yıldır. Yetki belgesinin verilmesinden itibaren 6 ay içinde faaliyete başlamaları gereken Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresi boyunca faaliyetlerine sürekli olarak bir yıldan fazla ara veremiyorlar.
Yetki belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi için; yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin 60 gün öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebiliyorlar. Yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenileniyor ve yenileme ücretinin, yetki belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttı aranıyor.
Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde müracaat edilmesi halinde ise; yetki belgesi ücreti ödeme tarihindeki geçerli tam ücretin yarısı olarak alınıyor ve bu ücretin ödendiği tarih esas alınarak yetki belgesi yenileniyor. Yenileme ücretinin söz konusu 30 günlük süre içinde ödenmesi şarttı aranıyor.
Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren, 30 gün içinde müracaat edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin şartlarının yerine getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı kaybediliyor. Durum en geç 10 iş günü içinde ilgili kurumlara bir yazı ile bildirilirken bu yazının bir örneği de bilgi ve gereği için yetki belgesi sahibine gönderiliyor. Belirtilen 30 günlük süre, sadece yetki belgesi yenileme hakkı olup; bu süre bu durumdaki kişilere faaliyette bulunma hakkı vermiyor.
Yetki Belgelerinin Değiştirilmesi Koşulları Neler?
Yetki Belgesi sahipleri, sahip oldukları yetki belgesini bir başka yetki belgesiyle değiştirebilirler. Buna göre: Yetki Belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha fazla olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları ve her iki yetki belgesinin değişiklik tarihindeki geçerli tam ücretleri arasındaki ücret farkını ödemeleri kaydıyla yetki belgeleri değiştirilebiliyor.
Yetki Belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha az olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde ise talep edilen yetki belgesi için Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla her iki yetki belgesi arasındaki ücret farkının iadesi yapılmaksızın yetki belgeleri değiştiriliyor.
Yapılan bu Yetki Belgesi değişikliklerinde yeni verilen yetki belgelerinin geçerlilik süresinin bitiş tarihi önceki yetki belgesinin bitiş tarihi olarak düzenleniyor ve varsa önceki taşıt belgesine kayıtlı taşıtları için düzenlenen taşıt kartlarından ücret alınmıyor. Yetki belgesi değişikliğinin yapılabilmesi için değiştirilmek istenilen yetki belgesi üzerinde bulunan kalıcı hale gelmemiş tüm uyarmaların kaldırılması şartı bulunuyor.
Yetki Belgesinin Veraset Yoluyla İntikali Nasıl Gerçekleşiyor?
Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü halinde kanuni mirasçıları veya onlar adına yetkili olanlar, bu durumu 180 gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundalar. 180 günlük süre içinde bildirimde bulunan kanuni mirasçılar, yetki belgesi sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, gerçek kişinin ölüm tarihinden başlamak üzere iki yıl içinde durumlarını Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hale getirmek zorundalar. Bu duruma göre faaliyette bulunan kanuni mirasçılar faaliyetleri süresince Yönetmeliğin öngördüğü yükümlülük ve sorumlulukları üstlenmiş sayılıyorlar.
Yetki Belgelerinin Devredilemeyeceği Durumlar Hangileri?
Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamıyor ve hiçbir şekilde devredilemiyor.
Yetki belgesine sahip tüzel kişiliklerdeki pay sahipliği satış, bağışlama veya muadili bir işlemle el değiştirebilir. Bu değişim sonunda yeni sahip veya ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamak zorundadır.
Akrabalar Arasında Yetki Belgesi Devri Nasıl Olur?
Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi, babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebiliyor. Eğer yetki belgesi sahibine Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli olmuyor. Yetki belgesinin yeni sahibi, bu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir yıl içinde öngörülen şartları sağlamakla yükümlüdür. Babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bir gerçek kişi adına düzenlenen yetki belgesinin bir yıl geçmeden ikinci kez aynı kişiler arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilmesi için Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanmış olması gerekir.
Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi aldığı tarihten sonra ticaret siciline tescil edilmiş bir tüzel kişilik içinde asgari % 25 hisseye sahip olması kaydıyla, gerçek kişi adına düzenlenen yetki belgesi yeni tüzel kişi adına düzenlenebiliyor. Eğer yetki belgesi sahibine Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli sayılmıyor. Yetki belgesinin yeni sahibi, bu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir yıl içinde Yönetmelikte öngörülen şartlar sağlanmalıdır.
Tüzel Kişiliklerin Birleşmesi Halinde Yetki Belgelerinin Durumu?
Yetki belgeli bir tüzel kişiliğin 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa uygun olarak aktif ve pasifiyle bir başka tüzel kişiyle birleşmesi halinde; yetki belgesi, birleşilen tüzel kişilik adına unvan değişikliği gibi işlem yapılmak suretiyle düzenleniyor. Bu birleşme sonunda yeni sahip veya ortaklar, birleşmenin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde Yönetmelikte öngörülen şartları sağlarlar. Yetki belgesiz bir tüzel kişilik için ise aynı koşullarda yeni sahip veya ortaklar, birleşmenin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanması bekleniyor.
YETKİ BELGELERİNİN İPTAL EDİLMESİNE NEDEN OLAN DURUMLAR NELER?
Yetki Belgelerinin iptal edilme nedenlerine bakıldığında ilk sırada süresi dolan belgeler konusunda bir işlem yapılmaması olduğunu görüyoruz. Bunun dışında en çok karşılaşılan durum ise Yetki Belgesinin devri sonrası veya araç satışı sonrası asgari kapasite şartlarının yerine getirilmemesi olarak karşımıza çıkıyor. Yetki Belgenizin iptali telafisi olmayacak sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde belirtilen Yetki Belgelerinin iptal edileceği durumlara bir kez daha göz atarak bu koşulları sağladığınızdan emin olmanız sizlerin yararına olacaktır.
Yetki belgesi sahiplerinin, faaliyetleri esnasında Yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen kişiler hakkında uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti suçları ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar nedeniyle yargı organları tarafından verilmiş ve kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunması halinde; yetki belgeleri iptal edilir.
Yanıltıcı Bilgilerin Kullanılması
Yetki Belgesi verilen kişler hakkında daha sonra yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, beyan edilen bilgiler ve verilen belgelerden herhangi birinin yanlış, yanıltıcı, tahrif edilmiş veya sahte olarak verilmek suretiyle haksız yetki belgesi alındığının veya yenilendiğinin veya değiştirildiğinin tespit edilmesi halinde, yetki belgesi iptal edilir. Bu iptal işlemi, bilgi için, gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi sahibine, ilgililer hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması için de, Cumhuriyet Savcılığına bildirilir.
Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü halinde kanuni mirasçıları veya onlar adına yetkili olanlar, bu durumu 180 gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadırlar. 180 günlük süre içinde bildirimde bulunan kanuni mirasçılar, yetki belgesi sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, gerçek kişinin ölüm tarihinden başlamak üzere iki yıl içinde durumlarını Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hale getirmek zorundadırlar. Bu durumlara aykırı hareket edenlerin yetki belgeleri iptal edilir.
Yetki Belgesinin Akrabalara Devrinde Öngörülen Şartların Sağlanmaması
Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi, babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki belgesi sahibine Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli olmaz. Yetki belgesinin yeni sahibi, bu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 1 yıl içinde Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamak zorundadır. Babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bir gerçek kişi adına düzenlenen yetki belgesinin 1 yıl geçmeden ikinci kez aynı kişiler arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilmesi için Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanmış olması gerekir. Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi aldığı tarihten sonra ticaret siciline tescil edilmiş bir tüzel kişilik içinde asgari % 25 hisseye sahip olması kaydıyla, gerçek kişi adına düzenlenen yetki belgesi yeni tüzel kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki belgesi sahibine Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli olmaz. Yetki belgesinin yeni sahibi, bu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 1 yıl içinde Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar. 1 yıl içinde Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanamaması halinde yetki belgesi iptal edilir.
Satış Sonrası Asgari Kapasitenin Tamamlanmaması
Yönetmelikte öngörülen asgari kapasitenin altına düşecek şekilde taşıt satışı yapılması halinde bu husus satış tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlığa bildirilir ve 60 gün içinde de Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirilir. Bakanlığa süresi içinde bildirimde bulunması gerektiği halde bildirimde bulunmayarak asgari kapasiteyi aynı bentte öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamadığı tespit edilen yetki belgesi sahipleri için geçici durdurma işlemi tesis olunmadan yetki belgeleri doğrudan iptal edilir.
Yetki belgesi alındıktan sonra taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının kazaya uğraması, yanması, müsadere edilmesi, hurdaya ayrılması veya başka bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi halinde, bu durumu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 60 gün içinde Bakanlığa bildirirler. Belirtilen nedenlerle veya Yönetmelik hükümlerine aykırılıktan dolayı yapılan re’sen düşümler sonucu, Yönetmelikteki asgari kapasitenin altına düşülmesi halinde; kapasite altına düşüldüğü tarihten itibaren, 90 gün içinde Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirirler. Her takvim yılının başında taşıtların yaşları nedeniyle asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirirler.Bu durumlara aykırı hareket edenlerin yetki belgeleri iptal edilir.
Faaliyetlerin Bırakılması
Yetki belgesi sahipleri, gerçek veya tüzel kişiliklerinin son bulması veya herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları halinde, bu hallerin gerçekleştiği tarihten itibaren 30 gün içinde Bakanlığa yazılı bilgi vermek ve yetki belgeleri, varsa taşıt belgeleri ve taşıt kartlarının asıllarını Bakanlığa iade etmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Bakanlığın bilgisi olduğu tarihten itibaren yetki belgesi iptal edilir.
Toplam 50 Uyarı Alınması
Bakanlıkça verilen ve veriliş tarihinden itibaren 90 gün içinde kaldırılmadığı için kalıcı hale gelen uyarmaların toplam sayısı 50 adede ulaşınca ilgilinin yetki belgesi iptal edilir.
Yönetmelikte öngörülen asgari kapasitenin altına düşecek şekilde taşıt satışı yapmaları halinde bu hususu satış tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlığa bildirirler ve 60 gün içinde de Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirirler. Bakanlığa süresi içinde bildirimde bulunduğu halde, asgari kapasite şartlarını öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamayanların yetki belgeleri kapsamındaki faaliyetleri 30 gün süreyle geçici olarak durdurulur. Bu 30 günlük süre içinde yetki belgesi sahiplerinin asgari kapasitelerindeki noksanlığı gidermeleri halinde, noksanlığın giderildiği gün faaliyetlerine izin verilir. 30 günlük süre zarfında da noksanlıklarını gidererek asgari kapasitelerini tamamlamazlar ise yetki belgeleri iptal edilir.
Belge Alma Şartlarından Herhangi Birinin Kaybedilmesi
Yetki belgesi sahibinin faaliyeti esnasında, yetki belgesi alma şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve bu konuda, Yönetmelikte bir süre öngörülmemiş olması halinde, kaybedilen şartın veya şartların giderilmesi veya tamamlanması için Bakanlıkça 60 gün beklenir. Bu 60 günlük süre içinde eksikliğin giderilmemesi halinde yetki belgesi iptal edilir.
Yetki belgesi sahibinin kendi isteğiyle yapılan iptal işlemi, iptal işleminin yapıldığı tarihte; diğer iptal işlemleri ise iptal işleminin ilgili yetki belgesi sahibine bildirim tarihini takip eden otuzuncu günde yürürlüğe girer.