Araçların 3/2'si Sınıfı Geçti

 TÜVTÜRK verilerine göre,  bu yılın ilk 6 ayında muayeneye giren araçların %32,8’i ilk muayenesinden “ağır kusurlu” ve “emniyetsiz” sayılarak geçemezken, % 64,9’u “hafif kusurlu”, %2,2’si ise “kusursuz” bulunarak muayeneyi geçti.

 Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın denetiminde hizmet veren TÜVTÜRK verilerinden derlenen bilgiye göre, kuruluş, bu yılın ilk 6 ayında 3,4 milyon araca muayene, 1,1 milyon araca da egzoz gazı emisyon ölçüm hizmeti verdi. Ücretsiz muayene tekrarları ve tespitle birlikte toplam muayene sayısı 5,8 milyona yükseldi.

Araçlar önceki senelerde olduğu gibi bu yıl da en çok fren sistemleri nedeniyle muayeneden geçemedi. İlk muayenede geçemeyen 1 milyondan çok araç kusurlarını giderdi ve muayeneden geçti.

 İlk 6 ayda araçların % 32,8’i ilk muayenelerinden “emniyetsiz” ve “ağır kusurlu” olmaları nedeniyle geçemezken, % 64,9’u “hafif kusurlu”, % 2,2’si ise “kusursuz” olarak muayeneden geçebildi.

 Araçların muayeneyi geçememe nedenlerinin başında fren sistemine bağlı kusurlar yer aldı. Her 5 araçtan birinde fren kusuru tespit edildi. Diğer muayeneden geçememe nedenleri, sırasıyla aydınlatma ve hareketli aksamlardaki sorunlar olarak belirlenirken, muayeneden geçemeyen araçların % 98’i ikinci haklarında kusurlarını gidererek muayeneden geçebildi. Dolayısıyla trafikte ağır kusurları nedeniyle tehlike yaratan, aslında trafikte olmaması gereken 1 milyondan fazla aracın muayene sonrasında durumlarını iyileştirdikleri görüldü.

 Öte yandan muayeneye gelmeme oranları bu yılın ilk 6 ayında yüksek seyretti. Yasal olarak zorunlu olmalarına rağmen binek araçların % 20’si süresi içinde muayeneye gelmedi. Ağır vasıtalarda bu oran % 34 oldu. TÜVTÜRK'ün geçen yıl İstanbul’da iki, bu yıl Antalya’da bir motosiklet muayene istasyonu açmasına rağmen muayeneye gelme oranının en düşük olduğu araçlar motosikletler oldu. Motosikletleri traktörler izledi. Buna göre, muayene kaçağı oranı, motosikletlerde % 82, traktörlerde ise %78 olarak gerçekleşti. Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından Mayıs’ta “muayenesiz araçlara” gönderilen mektuplar sayesinde traktörlerin muayeneye gelme oranı arttı.

 Bu arada egzoz gazı ölçümlerinin % 80’i diğer yetkili kuruluşlarca yapılırken, TÜVTÜRK 1,1 milyon araca egzoz gazı ölçüm hizmeti verdi.

 Muayeneye zamanında gelen araç oranı, 2011’de % 40, 2012’de % 43 iken, 2013 yılının ilk yarısında % 48’e çıktı. Bu gelişmeye karşın araçların hala % 52’lik kısmı muayenelerine gecikmeli geliyor. Örneğin muayenesi 6 ay kadar geciken binek araç yaklaşık 50 lira, ağır vasıta ise yaklaşık 65 lira fazladan gecikme bedeli ödüyor. TÜVTÜRK, bu duruma engel olmak için her ayın son haftası, bir sonraki ay muayeneye gelmesi gereken araçları arayarak muayene hatırlatması yapıyor.

TÜVTÜRK randevulu muayene hizmetini internet sitesi üzerinden ücretsiz sunuyor. Şu anda 81 ilde randevuyla araç muayene hizmeti alınabiliyor. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde araç muayenelerinin %85’i randevuyla yapılıyor. Günlük ortalama 18 bin randevu alınıyor ve vatandaşların yaklaşık % 90’ı randevu saatine riayet ediyor. Randevuların % 68’i TÜVTÜRK’ün internet sitesinden, %24’ü çağrı merkezinden, %8’i de istasyonlarda bulunan kiosklar üzerinden alınıyor. 

Türkiye’de hususi veya resmi binek otomobillerin ilk 3 yaş sonrasında 2 yılda bir, ticari araçların ise ilk yaş sonrası her yıl periyodik araç muayenesine gelmesi gerekiyor. Motosikletler ilk üç yaş sonrasında her iki yılda bir, traktörler ise ilk üç yaş sonrasında her üç yılda bir muayene ediliyor.