Gümrük İşlemlerinde Onaylanmış Kişi Statüsü Verilecek

Gümrük Müsteşarlığı, Gümrük Yönetmeliği'nde değişikliğe gitti. Resmi Gazete'de yayımlanan ve 2 ay sonra yürürlüğe girecek yeni düzenlemede, Yönetmelikteki tanımlar arasına, "grup ihracatçısı, grup imalatçısı, grup ithalatçısı ve ertelenmiş kontrol" de dahil edildi.

Yeni düzenleme ile "Onaylanmış Kişi Statüsü" de mevzuata girdi. Buna göre, gümrük mevzuatı kapsamında, gümrük işlem ve uygulamalarının kolaylaştırılması amacıyla belirlenen basitleştirilmiş, usul, uygulama ve yetkilerden yararlanmak üzere, mevzuattaki koşulları sağlayan, Türkiye gümrük bölgesinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilere talep etmeleri halinde, A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilecek.

Resmi daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve KݝT'ler ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya KݝT'e ait müesseselerce onaylanmış kişi statüsü talebinde bulunulması halinde, genel ve özel koşullar aranmayacak.

Kimlere onaylanmış kişi statüsü verilecek

Yönetmelik ile onaylanmış statü için gerekli genel ve özel koşullar da belirlendi. Buna göre, yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde 10'undan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanların, devletin güvenliği, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, güveni kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma, kaçakçılık gibi suçlardan ceza almamış olacak, gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle haklarındaki ceza kararı toplamının sayısı, gümrük beyannamesinin toplam sayısının yüzde 1'ini aşmayacak. Özel koşullar kapsamında da dış ticaret performansına ilişkin koşullardan en az birinin sağlanması, başvuru tarihinden geriye dönük 1 ay içinde en az 100 işçi istihdam ediliyor olması gerekecek.  A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü sahiplerinin hak ve yetkilerine ilişkin usul ve esaslar Gümrük Müsteşarlığınca belirlenecek. Ertelenmiş kontrolü de düzenleyen Yönetmelik çerçevesinde, uygulamadan A ya da B sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilenler faydalanabilecek.

Eşyanın ertelenmiş kontrole tabi tutulması ve yapılacak işlemlerle ilgili usul ve esaslar, Gümrük Müsteşarlığınca tespit edilecek.

Basitleştirilmiş usul

Bu arada Gümrük Müsteşarlığının yine Resmi Gazete'de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği ile basitleştirilmiş usulle ilgili esaslar düzenlendi.

Tebliğe göre, onaylanmış kişi statüsü sahipleri, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında, belgelerinin geçerlilik süresi boyunca eksik beyan usulü ile kısmi teminat uygulamasından yararlanabilecek.

Onaylanmış kişi statüsü sahiplerinden belirlenen koşulu sağlayanların talepleri halinde, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında belgelerinin geçerlilik süresi boyunca onaylanmış ihracatçı yetkisi tanınabilecek.

Eksik beyan usulü, ertelenmiş kontrol, kısmi teminat, götürü teminat uygulamaları ve onaylanmış ihracatçı yetkisinden de sadece BݝLGE sistemi bulunan gümrük müdürlüklerinde faydalanılabilecek.

Adına statü belgesi düzenlenen gerçek ve tüzel kişilere, belge kapsamında tanınan hak ve uygulamalardan da bizzat bu kişiler yararlanacak, yetki başkalarına kullandırılamayacak.

Statü belgesinin geçerlilik süresi 2 yıl olacak

Statü belgesi başvurularının yapılmasına, başvuruların değerlendirilmesine ve mevcut statü belgelerine ilişkin işlemler, Müsteşarlıkça oluşturularak, uygulamaya konulacak Elektronik Statü Belgesi Yönetim sistemi aracılığıyla gerçekleştirilecek.

Kısmi teminat uygulamasıyla ilgili esasları da belirleyen Tebliğ uyarınca, gümrük antrepo, gümrük kontrolü altında işleme ve geçici ithalat rejimlerine tabi tutulan eşya için teminat alınması öngörülen durumlarda, statü belgesi sahibi kişilerden talep etmeleri halinde, ithalat vergilerinin yüzde 10'u oranında teminat alınacak. Tebliğle götürü teminat ve ertelenmiş kontrol uygulamasıyla ilgili esaslar da düzenlendi.