Hidrostatik Fan Tahriği

Bosch Rexroth’dan enerji tasarrufu sağlayan

Hidrostatik Fan Tahriği

Araç ve iş makinaları üreticileri, egzoz gazı emisyon koşullarını sağlayabilmek için, çoğunlukla dizel motorlar ve alternatif yakıtlar olmak üzere birçok yeni tasarım sunuyor. Günümüzün egzoz optimizasyonlu dizel motorları; özel filtreler, EGR ( Exhaust Gas Recirculation ) veya SCR ( Selective Catalytic Reduction ) ve çok kademeli turbo şarj kullanıyor. Burada, elektrikli ya da hidrolik geri kazanım sistemlerinin katkısını da unutmamak gerekiyor.

Diğer yandan, motor imalatçıları doğalgaz, sıvı gaz ve etanol gibi yakıtlar ile çalışan motorlar üzerinde yoğunlaşıyor. En büyük gelişme ise hidrojenin gerek içten yanmalı motorda, gerekse yakıt hücresi şeklinde kullanılması. Tüm bu motor tasarımları, optimum soğutma sistemlerine gereksinim duyuyor. Günümüzün değişken deplasmanlı pompalı fan tahrik sistemleri verim ve ekonomiyi birlikte sunuyor.

Dünyada, gürültü ve egzoz gazı standartlarındaki katı yasal istekler, artan yakıt fiyatları; araç imalatçılarını ister istemez hidrostatik fan tahriğine yöneltmiş bulunuyor. Elektrohidrolik kontrollü fan sistemleri sayesinde içten yanmalı motor sıcaklıkları en uygun aralıkta tutulabiliyor. Fan hızı, motorun devrinden bağımsız olarak kontrol edilebilmekte ve istendiği anda istendiği kadar hız verilebiliyor. Bu sayede sabit pompalı sistemler ile karşılaştırıldığında, Bosch Rexroth’un sunduğu değişken deplasmanlı pompa kullanan fan sistemleri yüzde 7 değerlerine ulaşabilen yakıt tasarrufu sağlayabiliyor.

Hidrostatik fan tahrik sistemleri 4 gruba ayrılıyor

Hidrostatik fan tahrik sistemlerini 4 gruba ayırabiliyoruz. İhtiyaca bağlı olarak, hidrostatik fan sistemleri hidromekanik veya elektrohidrolik olarak çalıştırılabiliyor. Bu iki sitemi de kendi içlerinde değişken deplasmanlı pompalı, sabit deplasmanlı pompalı olarak sınıflıyoruz.

Son egzoz gazı direktifleri uygulamaya geçinceye kadar, basit hidromekanik kontrollü fan tahrikleri kullanılıyordu. Bu sistemler, su ve/veya yağ sıcaklığı gibi tek ya da bazen iki sıvının sıcaklığını kontrol etmekte gayet yeterli ve uygundu.

Hidrolik sistemlerin bilinen avantajları, tasarımcılara radyatör yerleşiminde yeni ufuklar açtı. İçten yanmalı motor ve radyatörü ayrı ayrı yerleştirerek, bu malzemeler için ayrılmış olan hacimler çok daha verimli bir şekilde değerlendirilebildi. Bu öncü fan tahrik sistemleri ilk olarak fan hızının motor hızından farklı olabilmesini sağlamış oldu.

25g şoklara karşı dayanıklı ve güvenli

Günümüz araçlarının teknolojisinde; mesela, şarj hava sıcaklığı, EGR kullanan araçlarda egzoz gazı sıcaklığı gibi soğutma sisteminde birçok ortam ve sıcaklığın ölçülmesi gerekiyor. Birçok sıcaklığın ölçülmesinin ve değerlendirilmesinin gerektiği yeni nesil kompleks fan sistemleri elektrohidrolik kontrollü fan tahrik sistemlerine gereksinim duyuyor. Dijital elektronik kontrol üniteleri, toplanan bilgileri daha çabuk ve daha verimli bir şekilde değerlendirip hassas bir şekilde ve motor hızından bağımsız olarak fanı kontrol ediyor. Elektronik teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, 25g şoklara dayanabilen, -40 ile +85C sıcaklık aralığında sorunsuz çalışabilen elektronik kontrol üniteleri araç üstü uygulamalarda güvenle kullanılabiliyor. Bu uygulamalar için çeşitli paket programlar geliştirilerek kullanıcılara sunulmuş bulunuyor.

Yakıt masrafını yüzde 5 düşürüyor

Bosch Rexroth’un sunduğu kontrollü hidrostatik fan tahrik sistemleri; tarım araçlarından orman makinalarına, iş makinalarından otobüslere kadar bir çok alanda kullanılıyor. Bu sistemlerin, klasik mekanik ve/veya elektrikli fan sistemlerine göre sunduğu üstünlüklerini şöyle sıralayabiliriz:

„      Tüm fan sisteminin yerleşiminde çok büyük esneklik

„      Fan hızının, talebe yönelik olarak en alt ve en üst değerler arasında sonsuz olarak kontrol edilebilmesi

„      Fanın gerek duyulduğunda devreye alınabilmesi (avare fan opsiyonu)

„      Fan hızının çoğunlukla dizel motor hızından bağımsız olması

„      Su, yağ, şarj havası ve egzoz gazı sıcaklığı gibi çeşitli çalışma parametrelerinin ölçülüp değerlendirilebilmesi

„      Soğutma kapasitesindeki düşüş üzerine fan hızının otomatik olarak arttırılabilmesi (Örneğin; radyatör gözeneklerinin toz nedeniyle tıkanması, yüksek irtifalara çıkılması gibi durumlar)

„      Değişken deplasmanlı pompa kullanılması halinde yakıt masrafı yüzde 5’e varabilen oranlarda düşme