Frenteknik Yönetim Kurulu Başkanı Alpay Lök, 'Özel Otomobiller Kışın Trafik Güvenliği Açısından Zincirin En Zayıf Halkası'

Türkiye’de Kış Lastiği zorunlu mu?

9 Şubat 2017’de 687 numaralı KHK ile 2918 sayılı Trafik Kanununa 65/A maddesi eklenerek yolcu ve eşya taşıyan taşıtlara Kış Lastiği zorunluluğu getirildi, bu sırada binek otomobiller kapsam dışında bırakıldı.

2021 Eylül ayı TUİK verilerine göre Türkiye’de tescilli toplam 25 milyon 22 bin 960 adet karayolu taşıtı var, bunların yüzde 54,3’ü otomobil, yüzde 22.6’sı da ticari araç. Toplam araçların içinde yüzde 22.6 paya sahip ticari araçlara zorunluluk getirilirken yüzde 54.3’lik paya sahip otomobillerin Kış Lastiği zorunluluğu dışında tutulması kışın trafik güvenliği açısından özel otomobilleri zincirin en zayıf halkası durumuna getirdi.   

Kış Lastiği nedir?

Kış şartlarında kullanıma uygun uluslararası mevzuatlarda belgelendirme şartları belirlenmiş Üç Tepeli Dağ içinde Kar Tanesi (3PMSF) ve yanında “M+S” logosu taşıyan lastiklere Kış Lastiği denir. Tek başına “M+S” taşıyan lastikler Kış lastiği değildir.

A) Yanlışlar ve sorunlar:

1) Kanunda (65/A) Kış Lastiği istenmesine karşın 1.4.2017 tarihli Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) tebliğinde belgelendirme kriteri olmayan “M+S” lastiği de kış lastiği sayıldı.

2) Yük taşımasına karşın TIR römorkları tebliğde kış lastiği kapsamında değil.

3) Çekici çeker dingilleri fabrika çıkışı “M+S” lastik takılı olduğu için TIR’ların yaz-kış aynı lastiklerle dolaşmasının önü açık. TIR’ların karda yollarda kalmasının nedeni de bu.

4) Çekicilerde 1.1.2016’dan itibaren zorunlu olan ESP (Elektronik Kararlılık Sistemi) kritik durumlarda römork frenine bağımsız kumanda eder ve fren yaptırır, Kış Lastiği takılı olmayan römork kaygan zeminde çekicinin bu müdahalesine yanıt veremez.

B) Yapılması gerekenler:

1) Zorunlu olmamasına karşın kışın özel otomobiller de 4 adet Kış Lastiği takmalı, karlı havalarda Kar Zinciri bulundurmalı ve görevlilerin talebi üzerine takmalı,

2) minibüs, hafif ticari araçlar ve okul servisleri tüm tekerlerine Kış Lastiği takmalı,

C) UAB tebliği ve Kış Lastiği kanunu 65/A değişiklik ihtiyaçları:

1) Kışın takılması gereken lastik 65/A'da "Kış Lastiği" olarak yazılmışken tebliğde "M+S" lastiği de Kış Lastiği sayılmakta. Tebliğde (3PMSF) logolu Kış Lastiği zorunlu tutulmalı,

2) Tebliğe göre şehirlerarası otobüslerin sadece çeker dingiline M+S lastiği takılması yeterli. İç Anadolu ve Doğu Anadolu'ya gidecek otobüslerde tüm tekerlerde Kış Lastiği  (3PMSF) istenmeli,

3) Yük taşımasına karşın tebliğe göre TIR römorku için Kış Lastiği zorunlu değil. Kanuna aykırı olan tebliğ düzeltilmeli ve römorklar da Kış Lastiği takmalı,

4) Tebliğ, 65/A’ya aykırı olarak otomobillere dolaylı şekilde Kış Lastiği zorunluluğu getiriyor.

5) 2918 sayılı Trafik Kanunu Madde 65/A Kış Lastiği zorunluluğu otomobilleri de içerecek şekilde genişletilmeli.