Dünyanın en büyük ticari araç fuarlarından biri olan Hannover IAA Ticari Araçlar Fuarı’nda Türkiye’de üretilen araçlar göz doldurdu. Dev araç üreticilerin yeni modellerinin görücüye çıktığı IAA’da, Ankara’da üretilen MAN otobüsleri, Mercedes-Benz’in Hoşdere’de ürettiği otobüsler, Temsa, Otokar, Hyundai- Assan, Karsan’ın ticari araçları ile Tırsan, Hema Endüstri, Safk ar, Pürplast, Manisa Kadran Cemmer, Seyit Usta Treyler , Kazeroğulları gibi ticari araçlara parça üreten ve çeşitli hizmetler veren Türkiye’den 100’e yakın firma ürünlerini sergiledi.
Türk firmalarının fuardaki ağırlığının yanı sıra bu yıl 66’ncı kez kapılarını açan IAA’da dört konu dikkat çekti. Bunlardan biri, MAN ve Mercedes gibi önemli kamyon ve otobüs üreticilerinin yeni ürünlerle 6 tonun altındaki hafif ticari araçlarla piyasaya girmesi. Örneğin MAN’ın yeni Transporter ürün gamı TGE’nin dünya prömiyeri IAA 2016’nın önemli olaylarından biri oldu. Dağıtım taşımacılığı ve yapı sanayini hedefl eyen bu araçlar 3.5-5.5 ton arasında önemli bir rekabet unsuru olacak.
Bu yılki IAA’da öne çıkan diğer önemli konuların başında ise elektrikli ticari araçlar geliyor. Konuştuğumuz uzmanlar her ne kadar ‘elektrikli otobüs ya da kamyonların piyasada kabul görmesi o kadar da kolay değil, sektör henüz hızla dizelden vazgeçecek seviyede değil’ yorumunda bulunsa da pek çok dev üretici elektrikli modellerine ilişkin sunumlar yaptı. Yine henüz kullanım alanı bulamayan ‘otonom sürüş’ deneyimine yönelik modeller de, özellikle belediye otobüslerine yönelik olmak üzere önde gelen üreticiler tarafından fuarda tanıtıldı. Yakıt kullanımını azaltırken, performansı artıran yeni motorlar ve tasarımla verimliliği güçlendirilmiş araçlar fuarın en çok ilgi çeken ürünleri arasındaydı.
Neoplan ve Tourliner modelleri de dahil olmak üzere otobüs üretiminin önemli bir bölümünü Türkiye’de gerçekleştiren MAN Truck & Bus AG’nin pazarlamadan sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Heinz-Jurgen Löw, geleceğe dönük portföylerini hazırlarken, dijitalleşme, yakıt tassarufu sağlayan yeni motor sistemleri ve otonom sürüş üzerinde yoğunlaştıklarını kaydetti.
Löw, şunları söyledi:
Pazarın durumu:
Dünya çapında geçen yıla göre satışlarımızda kısmi bir büyüme var. Ancak dünya ekonomisindeki duruma bakınca önemsiz değil. Artış büyük ölçüde Avrupa’daki büyümeden kaynaklandı. Rusya’da yüzde 50 gerileme var. Brezilya pazarında daralma 2011 ile karşılaştırdığınızda yüzde 70’i buldu. Sizin ülkenizdeki sıkıntılar da işimizi önemli ölçüde etkiliyor. Körfez ülkelerinde petrol fiyatlarından kaynaklanan pazar duraklaması sürüyor. Kısacası genel olarak tereddütlü bir hava hakim pazara... Rakama gelince, MAN olarak geçen yıl 80 bin araç sattık toplamda. Bu yıl ise 86 bin.
► 2017 için öngörü:
Avrupa’daki toparlanma devam eder. Artık Brezilya’da dibi gördüğümüzü düşünüyorum. Çin her şeye rağmen istikrarlı. Güney Afrika iyi durumda değil henüz ama Kuzey Afrika’da işler daha iyi. Rusya çok önemli. Ambargo meselesinin aşılmasıyla birlikte hızlı bir toparlanma olmasa da normalleşme bekliyoruz.
► Kuzey Afrika:
Özellikle Fas, Cezayir ve Tunus’ta iyi işler yapmaya başladık. Devam edecektir. Libya’da hali hazırda bir kıpırdanma yok.
► İran:
Tüm dünyada İran pazarı ambargo sonrası hızla iyileşecek diye bakıldı. Türkiye’ye yakın, büyük bir nüfus. Yıllarca ertelenmiş ihtiyaçlar. Hızla çok yatırım gerektiriyor. Çok hazırlık yapıldı İran için. Ama şu an için pazarda o beklentileri karşılayacak bir hareket yok doğrusu.
Türkiye:
Ankara’daki varlığımız bir gelenektir. Konjonktüre bağlı hareket etmiyoruz. Yaşanan sıkıntılardan dolayı atmayı düşündüğümüz adımlardan vazgeçmiş değiliz. Zaten önemli yatırımlar yaptık Türkiye’ye. Yapmaya da devam ediyoruz. İnovasyonla işimizi geliştirmeye büyütmeye yatırım yapıyoruz. Otobüste yeni mühendislik yatırımları yaptık. Ertelediğimiz bir yatırımımız yok.
Yeni yatırım:
Türkiye'de pazarın nasıl gelişeceğine bakacağız. İşimize yönelik negatif etkiler oldu tabi. Hayli büyük düşüşler yaşıyoruz. Ama yavaş yavaş toparlanmasını bekliyoruz. Türkiye için eğer bir istek hakkım olsaydı, bunu tekrar normalleşmeden yana kullanırdım. Çok güzel bir ortam vardı Türkiye’de. Pazarın canlı ve verimli olduğu istikrarlı bir dönem. Buna tekrar geri dönebilmeyi çok istiyoruz. Onun dışında düzenlemeler ya da başka herhangi bir şikayetimiz yok.
Yeni trendler:
Biri dijitilleşme… İleri düzeyde dijital çözümler üretmeye odaklandık. Lojistik süreçlerin akıllıca kontrolü işin temelini oluşturuyor. Hem müşterilerimizin işlerini geliştirilmesi için ihtiyaç duydukları veri kullanımına yönelik bulut üzerinden çözümler sunuyoruz. Hem de onlara veri sağlıyoruz. Önemli bir başka başlık; motorlar ve bağlantılı sistemler. Yeni motorlarımız çok daha düşük yakıt tüketimiyle çok daha fazla güç sağlıyor. Örneğin MAN ve Neoplan otobüslerde yakıt tüketimini daha da optimize eden serbest tekerlek gibi. Ya da şehir içi toplu taşımacılıkta kullanılan otobüslerde fren yaparken ve yavaşlarken oluşan kinetik enerjiyi geri kazanarak yakıt tüketimini azaltmak gibi. Bu teknolojileri araçlarımızda uyguluyoruz ve daha da geliştirilmesi için yoğun araştırma yatırımı yapıyoruz.
Elektrikli araçlar:
Elektrikli araçlar önümüzdeki dönemde bizim için önemli bir gelişme alanı olacak. Yüzde 100 elektrikli otobüsü 2018’de teste çıkarıyoruz. Bazı büyük şehirlerde yola çıkacak. 2020’den önce ise elektrikli şehir otobüsü seri üretimine geçilmiş olacak. Burada batarya konusu son derece kritik. Otobüslerden sonra elektrikli kamyon uygulamaları sırada.
Otonom sürüş:
Bir önemli trend ise otonom sürüş. Rotterdam’da şehir içi otobüslerde kısmi uygulamalarına başladık. Tabii, otonom sürüş yapılacak düzenlemelerle el ele gelişecek bir alan. Kurallar ve yasal düzenlemeler ortaya çıktıkça, otonom sürüş alanı otoriteler tarafından düzenlendikçe, bu alana yatırımlar da artacak. MAN, geleceği şekillendirecek bu alanın doğrudan içinde olmayı sürdürecek.
Teknoloji ve tasarım önemli
Ankara’da üretilen dünya prömiyerine çıkan otobüsün önünde gazetecilere bilgi veren MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş CEO’su Tuncay Bekiroğlu, “Sektörümüzü şekillendiren eğilimlerin temelinde daha az yakıt ile daha üstün performans sağlamak var. Burada da teknoloji ve tasarım öne çıkıyor. Örneğin bu otobüsün tasarımı rüzgar direncini bir Volkswagen Touran'a denk düzeye indirdi. Otobüslerde kullanılan teknolojiler hızla ilerliyor. Ankara’da ürettiğimiz otobüsler artık kaç kilometre yokuş gideceğini, hangi eğimle gideceğini biliyor. Bir sonraki yokuşa ne zaman varacağını da biliyor. Buna ‘topografik navigasyon’ deniliyor. Şoförü yola göre yönlendiriyor. Hızını yola göre ayarlıyor. Yokuş aşağı inişte gazı kesip, yakıt tasarrufu sağlıyor” bilgisini paylaştı.
‘Bu yıl büyüme yüzde 2.5 civarında kalır’
Tuncay Bekiroğlu ile yıllara dayanan haber sohbetlerinde adına birtür ‘kamyon endeksi’ diyebileceğimiz birtür gösterge gelişti. Bu ‘gösterge’ basitçe o yılki kamyon satışlarından Türkiye’nin genel ekonomik büyüme oranını tahmin etmeye dayanıyor. Bekiroğlu’nun büyümeye ilişkin kamyon satışlarını baz alarak yaptığı tahminler isabetli çıktı. Bu yıl yine sorduk.
Bu yılki büyüme tahmininiz nedir?
Maalesef iyi değil. Eğer piyasa yılbaşından bu yana izlediği seyri izlemeye devam ederse yüzde 2’lerde kalır. İnşallah yanılırım bu sefer ama bu gidişle taş çatlasın 2.5 olur. Ama tabii, dördüncü çeyreğin nasıl yaşanacağını henüz bilmiyoruz. ÖTV indirimi ya da başka etkiler bunu değiştirebilir.
Türkiye son dönemde pek çok altyapı yatırımı gerçekleştiriyor. Bunlar işinize olumlu yansımıyor mu?
Yansıyor tabii. Altyapı yatırımları büyümeyi getiriyor zaten. Bizim işimizde öyle. Bu yıl büyük projeler özellikle kamyon satışlarının daha da aşağıya gitmesini önledi. Bizim bu yılki kamyon satışlarımızın yüzde 10’unu 3. havalimanı oluşturdu.
Ankara’dan 320 milyon euroluk ihracat
Ankara’daki MAN otobüs üretiminin önemli bir bölümünün ihraç edildiğine dikkat çeken Tuncay Bekiroğlu, bu yıl Ankara’dan yapacakları ihracatın 320 milyon euro düzeyine çıkacağını açıkladı. Bekiroğlu şu bilgileri verdi:
Bu yılın ilk 8 ayında kamyon satışlarında yüzde 50 gerileme yaşadık. Şehirlerarası otobüslerde de yüzde 39 gerileme var. Şehiriçi otobüste ise yaprak kıpırdamıyor.
Bu yıl kamyon satışının 33 bin adet olarak gerçekleşmesini bekliyorduk. 18-19 bin adetle kapanacak gibi görünüyor. Şehirlerarası otobüs satışı da geçen yılki düzeyi olan 1250 adetten 950’ye inebilir.
ÖTV indiriminin piyasaya olumlu katkısının olacağını düşünüyoruz. Henüz bir etkisini görmedik ama satışların artmasını bekliyoruz.
Ankara'da bu yıl 1800 otobüs üreteceğiz. 150'si iç pazara 1650'si ihracata gidecek.