Dual System Şoförlerden Tam Not Aldı

Ekol Lojistik
“Motora Zarar Vermeyen, Güvenli ve Kaliteli Bir Sistem ”

Çevre dostu DUAL SYSTEM Teknolojisi’ni sizler için test ettik. İlk test sürüşüne Ekol Lojistik’e ait Mercedes-Benz Actros 1841 2014 model bir çekici ile başlıyoruz. DUAL SYSTEM’i 5 aydır kullanan Ekol Lojistik şoförü Regaip Köknar, sistemin artılarını eksilerini Kamyonum’a değerlendiriyor…

DUAL SYSTEM’den çok memnun olduğunu belirten Regaip Köknar, hem performans açısından hem de tasarruf açısından sistemi faydalı bulduğunu ifade ediyor.  Köknar, “Kesinlikle şoför arkadaşlara bu sistemi tavsiye ediyorum. Bu sistem her şeyden önce çevre dostu. Yakıttan tasarruf sağlıyor. Rahat ve güvenli. Patlama sızdırma olasılığı yok. Test edilmiş, onaylanmış bir sistem.”

Öncelikle test aracını bize tanıtır mısınız?

Aracımız, Mercedes-Benz Actros 1841, 2014 model bir çekici. Bu araç CNG ile gayet rahat bir şekilde hareket ediyor. 6 aydır Dual System ile sorunsuz şekilde çalışıyor.

300 km Menzil

Sürüş esnasında motorin ile CNG sistemi arasında bir fark hissediyor musunuz?

Sadece rampalarda bir vites fark hissediliyor. Bunun haricinde motorinden bir farkı yok diyebilirim. Araçta şu an 18 ton yük var. Kocaeli Şekerpınar mevkiinde test sürüşümüze başladık. Testimizin ilk kısmını CNG ile kalan kısmını da motorin ile tamamlayacağız. Bizim aracımızda 3 tane CNG tüpü var. Tabii bu rakam müşterinin isteğine göre değişebilir. 4 tüp de taktıran 8 tüp de taktıranlar var. Aracımız yaklaşık 18 ton yükle CNG’de 300 km gidebilir. Tonaja göre bu mesafeler değişiklik gösteriyor. Araç, tam kapasite dolu olduğunda bu mesafe 250 km’ye kadar düşüyor.

Sahada şoför arkadaşlarla konuştuğumuz da bu sistemi benimsemeyenler olduğunu ifade edenler oluyor. Nedeni nedir, neden çok benimsenmiyor?

Bizim insanlarımızdaki dizel araca tüp konulmaz gibi genel bir düşünce var. Bu sistem doğalgaz olduğu için dizel araçta da kullanılabiliyor. Dual System aracın motoruna kesinlikle en ufak bir zarar vermiyor. Bakım maliyetlerini de düşürüyor.

7/24 Servis Hizmeti

CNG’de arıza olduğunda süreç nasıl işliyor, kolay çözülebiliyor mu?

Socar’ın 7/24 servis hizmeti var. Mesela; aracım Ankara’da arıza yaptı. Bunu yetkili kişiye bildiriyorum. Bulunduğum noktaya hemen servis gönderiliyor. Zaten sistem çok arıza çıkaran bir sistem değil. Ben bir defa arıza ile karşılaştım. Havaların çok soğuk olduğu bir zamandı, yağmurdan dolayı bir arıza yaşandı. Bu arıza da aracı yolda bırakacak bir nitelikte değildi. Araç zaten kendini servise götürdü. Bu küçük arızayı da anında çözdüler.

Dual System’de bir arıza yaşandığında aracın motorine dönüşmesinde herhangi bir zorluk oluyor mu?

Sistemin kontrol panelinde bir tuşla sistem motorine geçebiliyor. Herhangi bir zorlukla karşılaşmadan dönüşüm gerçekleşiyor. Rampa çıkarken CNG’den motorine, motorinden tekrar CNG’ye geçtik. Bu işlem sırasında aracımızın hızında ve devrinde herhangi bir kayıp yaşanmadı. CNG’de ilerlediğimizde de herhangi bir fark hissedilmiyor.

Soğuk havalarda küçükte olsa bir arızadan söz ettiniz? Dual System’de donma  meydana geliyor mu?

Bu araçla -25 derece havayı da gördüm, bir sıkıntı yaşamadım. Aşırı yağmurlu bir havada CNG kablosu kısa devre yaptığı için bir arıza meydana gelmişti. Daha sonra özel bir madde ile kablonun giriş yerini kapattılar. Yağmurlu havalarda da daha sonra bir sıkıntı yaşamadım. Daha önce bu arıza başka kimsenin başına gelmedi. Sadece bana denk gelen bir arıza oldu diyebilirim.

Sistemle ilgili şoför arkadaşlarınızdan herhangi bir şikayet duydunuz mu?

Ben bugüne kadar Dual System hakkında bir şikayet duymadım. Ekol Lojistik ailesi olarak bu sistemi tüm arkadaşlara tavsiye ediyoruz.  

“Dual System Yeni Tanınıyor”

Türkiye’deki lojistik firmaları, araç sahipleri neden bu sistemi kullanmıyor? Çok az sayıda firma Dual System’e geçmiş durumda. Neden tercih edilmiyor?

Öncelikle Dual System’in çok bilinmediğini düşünüyorum. Dual System yeni yeni tanınmaya başlandı. İlk defa görenler, merakla bize sistemi soruyor. Aracın doğalgaz ile çalıştığına inanamıyorlar. Biz de sistemi ve avantajlarını anlatarak insanlara tavsiye ediyoruz. Şoför arkadaşlarımıza Dual System çok mantıklı geliyor.

Dizelden Daha Güvenli Bir Sistem

10 numara yağa kadar kullanımlar oldu. Son zamanlarda bu tür uygun olmayan yakıt tüketimi azaldı. Bir kaza esnasında bu yakıtlar büyük patlamalara ve can kayıplarına sebep olabiliyordu. Dual System’de bu risk yok mu?

Ben bundan yaklaşık 2 ay önce Konya’da bir kaza geçirdim. Kullandığım araç devrildi. Kazada herhangi bir patlama olmadığı gibi otomatikman doğalgaz kesildi. Kesilen bu gazı isteseniz de açamazsınız. Bu sistem dizelden daha güvenli diyebilirim. 2.000 km mesafede 2.000 TL yakıyorsanız, bu sistemde aynı mesafede 1.300 TL yakıyorsunuz. Cebinize 700 TL kadar bir kar bırakabiliyor. Şu anda Ekol’ün 10 aracı Dual System ile çalışıyor. Memnuniyet söz konusu olmasa şimdiye kadar sökülürdü. Araçtan belli bir performans alınmasaydı sistem uygulanmazdı. SOCAR, araca 20 yıllık bir garanti veriyor. 20 yıl bu tüpler patlamaz dendiği için rahatlıkla biniyoruz.

“Araç CNG’de Performans Kaybı Yaşamıyor”

Türkiye’de LPG’li binek araçların kapalı otoparklara girmesi yasak. Ağır vasıta da bu gibi durumlarla karşılaşıyor musunuz?

Bugüne kadar gemiye de bindim, köprülerden, tünellerden de geçtim daha bir engelle karşılaşmadım. İnsanlar sistemi kullanmadıkları için bilmiyorlar. 6 aydır Dual System’i kullanıyorum; tehlike yaratacak bir olayla karşılaşmadım. Zaten SOCAR’da güvenlik açısından garanti veriyor.  Testimiz esnasında aracımızı belirli noktalarda CNG ile belirli noktalarda da motorin ile kullandık. Performans açısından her iki sistemde aynı, CNG’de iken bir performans kaybı yaşamıyoruz. Aracın yakıt tüketimini yüzde 35 üzerinden değerlendirirsek bunun yüzde 25’ini CNG yakarken yüzde 10’da motorinden tüketiyor. Rampalarda bile araca güçlük yaratacak bir durum ortaya çıkmadı.

“Dual System’i Tüm Şoförlere Tavsiye Ediyorum”

Sistemle ilgili şoför arkadaşlara neler söylemek isterseniz?

Ben bu sistemi tüm şoförlere tavsiye ediyorum. Çevre dostu bir sistem. Cebimize ciddi karı olan bir sistem. Dual System’i rahatlıkla kullanabilirler, motorda da herhangi bir olumsuz etkisi olmuyor. Şoför olduğum için kamyonu yakından tanıyorum. Araç periyodik bakımlara girdiğinde de sistemden dolayı bir parçanın zarar gördüğü yönünde bir tespitte bulunulmadı. Bu sistemi herkes kullanmalı.

Arkas Lojistik

“Dual System, Yakıtta Yüzde 20 Tasarruf Sağlayan Çevreci Bir Teknoloji”

SOCAR Dual System teknolojisini test ettiğimiz bir diğer araç ise Aras Lojistik’e ait manuel şanzımanlı, 2013 model Renault 420. Arkas Lojistik’te çalışan 35 yıllık şoför Fahrettin Kekeç ile Dual System’in performansını ve sistemin farklılaşan yönlerini Kocaeli Şekerpınar mevkiinde birlikte test ediyoruz.

Fahrettin Kekeç, Dual System’in her şeyden önce doğaya zararsız bir sistem olduğunu belirtiyor ve CNG ile motorinin aynı anda kullanılmasının aracın performansına negatif bir etkisinin olmadığını ifade ediyor. Kekeç, “Halen bu sistem deneme aşamasında. Gelinen noktada hem firmamız hem de şoförler olarak bizler bir olumsuzluk görmedik.  Firmamız Dual System’den memnun.”

Öncelikle sizi tanıyalım. Kaç yıldır şoförlük yapıyorsunuz?

Adım Fahrettin Kekeç,  Arkas Lojistik’in Gemlik departmanında çalışıyorum. 35 yıllık şoförüm, bir buçuk yıldır da Arkas Lojistik’te çalışıyorum. Arkas Lojistik’in filosunda yaklaşık 250 araç var. Eski sisteme göre yakıt açısından yüzde 20 tasarruf sağlıyor. Sistem büyük bir mali avantaj da sağlayacaktır.

“Dual System Doğamıza Zarar Vermiyor”

CNG ile motorini bir arada kullanan Dual System, araca ufak bir entegrasyonla dahil oluyor. İşin uzmanı olarak bu aracı kullanırken sistemin ne tür avantajlarını yaşıyorsunuz?

Her şeyden önce Dual System doğamıza zarar vermiyor. Benim de en sevindiğim nokta bu. Maddi olarak düşünürsek de tabii ki maddi tasarruf da sağlıyor. Benim içinse sistemin önemi maddiyattan önce doğamızı kirletmemesinden geliyor.

Birçok araç denediniz, birçok model araca bindiniz, değişik sistemli araçlar kullandınız. Test sürüşü esnasında da Dual System ile ilgili görüşlerinizi, tecrübelerinizi bizimle paylaşır mısınız?

Teknoloji olarak tabii ki daha ileri seviyede araçlar üretilmeye başlandı. Artık araçların beyin sistemleri çok daha farklı. Eskiden araçlar manuel sistemlere sahipti, şimdi ise daha lüks, daha konforlu ve güvenli araçlar var. Ben yaşım itibariyle bu işlere artık tamamen entegre oldum. Zaten teknolojinin son zamanlarda gelişmesinin vermiş olduğu kolaylıklar da bizleri rahatlattı.

Otomatik şanzımanda rampa çıkarken, normal seyir halindeyken ve süratlenirken Dual System ile normal dizel arasında bir fark göremedik. Manuel şanzımanlı bu araçta, sistem nasıl çalışıyor, farklılaşan tarafları oluyor mu?

CNG sistemi otomatik araçlarda da aynı sistemle çalışıyor. Çalışma sistemi manuel araçta nasılsa otomatik araçta da aynı şekilde çalışıyor.

Şoförler tarafından CNG ve LNG’li araçlarda rampa çıkarken çekiş gücünde düşüşler yaşandığı ifade ediliyor. Bu durum, Dual System’de de oluyor mu, araç rampa çıkarken performans kaybı yaşıyor mu?

Rampa çıkarken, CNG’de çok ufak bir performans düşüklüğü oluyor, aracın çekiş gücü çok az düşüyor. Rampayı 5. vites yerine, 4,5. vites ile çıkıyorum. O kadar fark ettiğini söyleyemem. Zamanla bu sorunlar da halledilecektir diye düşünüyorum. Çevre dostu bir sistem olması her şeyden önemlidir. Sistemin çevreci yönü 10 km daha fazla gitmesinden çok daha önemli. Dual System denenirken ilk başlarda gazın motora gelmesiyle alakalı bazı sorunlar olmuştu. Motora yakıt az geldiği için bazı titreşimler oluyordu. SOCAR yetkilileri bu sorunu hemen giderdiler. Şu anda bu sorun ortadan kalkmış durumda.

Dual System’in ilk kurulduğu zamanlarda ne tür problemler oluyordu?

İlk bakışta bu araca ne kadar bir gaz akışının olacağının ayarı yapılmamıştı. Bunu yaparken de zorluklar yaşandı. Araç daha çok motorin yaktı, daha çok doğalgaz yaktı. 15 gün gibi bir sürede bu sorunlar da giderildi. Şu an bir sorun yaşamıyoruz.

“Aracımın Çekimi CNG ile de Gayet Güzel”

Normal dizel araçlarla 60 km hızla rampadan çıkılabiliyor. Aynı rampayı Dual System ile kaç km hızla çıkabiliyorsunuz?

En fazla 5 km hızında bir düşme olur, 55 km hızla rahatlıkla çakabilirim. Bu aracın çekişi de güzel. Böyle bir sorun yaşamadım. Araçtan kaynaklı sorunlarda olabilir. Aracın bakımı zamanında yapılmamışsa performansını etkiler. Araç bakımlı olursa sistemin çekişi etkileyeceğini düşünmüyorum. Aracımın çekimi CNG ile de gayet güzel.

“Uzun Mesafelerde Dual System Çok Avantajlı”

En önemli konulardan biri de maliyetler. Sistemin yakıtta sağladığı maliyet avantajına yönelik neler söyleyebilirsiniz? Siz ne kadarlık bir maliyet avantajı sağlıyorsunuz?

Biz bu sisteme geçtik geçeli neredeyse CNG’ye zam gelmedi, mazota gelen zamlar ortadayken ve fahiş fiyatlara satılırken burada ciddi bir avantaj elde ediyoruz. Bu araçlarla uzun yola gittiğin zaman yakıtta daha çok kar elde ediyorsunuz. Şehir içlerinde ister istemez gerek gaz olsun gerekse de motorin olsun tabii ki fazla yakıyor. Kısa mesafelerde de fark ediliyor; ama uzun mesafelerde Dual System’in randımanını daha iyi alıyoruz. Bu sistemin eskisine göre elbette avantajı var. Arkas’a ait tahminen 12 ya da 13 aracımızda Dual System takılı. Halen bu sistem deneme aşamasında. Gelinen noktada firmamız bir olumsuzluk görmedi. İlk zamanlarda tereddütler olsa da firmamız sistemden memnun.

Yüksek Güvenlik Standartları

Diğer şoförler Dual System’e ilişkin ne tür yorumlar yapıyor?

Bazı arkadaşlar ‘kamyonun gazlısı mı olur’ gibi yorumlar yapıyor. Gazı yanıcı olarak görüyorlar, herkesin kullanamayacağını ifade ediyorlar. SOCAR’ın yetkililerine bizzat sorduğumda sistemin kendi kendini emniyete aldığını belirtiyor. Araçta herhangi bir sızıntı olduğu anda ‘sistem otomatik olarak devreden çıkıyor’ denildi. Bizim insanlarımız aslında işin güvenlik kısmından çok, işin parasal yönüne bakar. 20 seneye yakın Avrupa ülkelerine çalıştım. Orada yanıcı bir araç kullanabilmen için, ehliyetine bakarlar, lastik ebatlarına bakarlar, aracın bütün ekipmanını elden geçirirler. Almanya’da bir fabrikadan yük alacaksam ve yükün mahiyeti de yanıcıysa öncelikle aracı incelerler. Şoförün yetki belgelerini incelerler. Burada böyle bir şey istenmedi. Havaya uçsa bile sonuçta gaz. Bu sistemi kullanabilmek için özel bir ehliyet şartı yok. Herkes kullanabiliyor. Yurt dışında yük alırken stepne lastiğinde bir çizik olduğu için yükleme yapmadılar. Cezaları ağır. Biz de sistemin işleyişi biraz daha farklı oluyor.

“Dual System Türkiye’de Çok Bilinmiyor”

Peki şoförlerin sisteme sıcak bakmamalarının başka hangi gerekçeleri var?

Dual System, Türkiye’de henüz çok bilinmiyor. Sistem şoförler tarafından da henüz bilinmediği için maalesef önyargılar olabiliyor. Ben kendi adıma sistemden henüz olumsuz bir taraf görmedim.

Ortalama olarak ne kadar yol kat ediyorsunuz? Hangi aralıklarla CNG alma ihtiyacınız oluyor? Güzergâhınızda CNG temini noktasında bir sıkıntı yaşıyor musunuz?

Ortalama olarak günde 300 km yol yapıyoruz. Bursa Gemlik’ten, Eskişehir’e, Kütahya’ya gidiyoruz. CNG  temininde herhangi bir sıkıntı yaşamıyoruz. İzmir’de var, Bursa’da var. 400 km’ye kadar Dual System tüpleri yakıt alabiliyor. Bu kamyonda şu anda 4 adet tüp takılı.

Bu neticede milli servete, ekonomiye bir fayda sağlıyor. Aynı zamanda çevre dostu bir sistem. Devletin hem kullanıcılara hem de bunları üreten firmalara bir teşvikinin olması gerekir mi?

Devlet bu sistemi teşvik etmeli. Bu işin kesinlikle arkasında durması gerekiyor. Bu sistem çevreye zarar vermiyorsa, çevreyi koruyorsa teşvik edilmelidir. Bu yakıt benzin gibi, motorin gibi değil. Çevreye yararlı bir yakıttır. Halen yağ yakanlar var, en azından bu tür yakıtların tüketimini önlemek adına teşvik önemlidir.

Sistemin çok soğuk havalarda ya da çok sıcak havalarda negatif etkileri var mı?

Benim kullandığım süre zarfında herhangi bir sorunla karşılaşmadım. Sıcak havada tam kullanmadık. Bu yaz kullanacağız. Geçen sene yazın son dönemlerinde az da olsa kullandık; ancak ne sıcaktan ne de soğuktan etkilenildiğine tanıklık etmedim. Herhangi bir teknik arıza olduğunda da teknik servisleri aynı gün içinde nerede olursak olalım geliyor. Bakım-onarım işlerini yapıyorlar.

“Dual System’i Tüm Şoförlere Tavsiye Ediyorum”

Şoför arkadaşlara sistemle ilgili bir mesaj verir misiniz? Tavsiye ediyor musunuz? Bu sistemi kullanmalarını ister misiniz?

Şoför arkadaşların bu sistemi kullanmalarını ben de isterim. Sistem denendi ve herhangi bir olumsuz tarafıyla karşılaşılmadı. Benim gördüğüm kadarıyla yüzde 20 oranında bir yakıt avantajı sağlıyor. Ben sistemden memnunum, oldukça da çevreci bir sistem. Sorunsuz kullanıyorum. Karlı bir sistem olduğunu soranlara ifade ediyorum. Araç sayısı çok olan bir firma Dual Sistem’i kullandığında çok kar edecektir. Yüzde 3 gibi bir kar bile olsa, genele vurduğunuzda ciddi bir getirisi olan sistem.

İzmir’de bir firma sahibi Dual Sistem’e geçmeyi düşünüyormuş, bize gelerek sistemin detayları hakkında bilgi aldı. 70 aracını tavsiyem üzerine Dual System’e geçirdi. Yaklaşık bir yıldır bu sistemi kullanıyorum ve tüm şoför arkadaşlarıma da tavsiye ederim. Bulunduğum bölgede de taşıyıcı kooperatifleri sistemi soruyor. Ben de, onlara sistemden memnun olduğumu ifade ediyorum ve sistemi kullanabileceklerini söylüyorum. Şu anda biz, bu işin öncülüğünü yapıyoruz, insanlar bizi takip ediyorlar. Arkadaşlarımız Dual Systemi öncelikle firma sahiplerine sonra da çevrelerine bence tavsiye etmeliler. Sistem hem güvenli, hem çevre dostu üstelik de ciddi tasarruf avantajı sunuyor. Bence, tüm arkadaşlar bu sistemi kullanmalıdır. 

Nuray Pekcan Değerlendiriyor!

SOCAR’ın Türkiye’de kullanıma soktuğu CNG ve motorini aynı anda tüketen Dual System teknolojisini Arkas ve Ekol Lojistik’e ait hem otomatik, hem de manuel şanzımanlı araçlarda test ettik. Kocaeli Şekerpınar’da yaptığımız test sürüşünde sistemi her türlü yol şartlarında deneyerek araçların performansını bizzat gözlemledik. Yüklü araçlarla yaptığımız testimizde; gerek düz yolda, gerekse de rampalarda Dual System, aracın motorinde gösterdiği performansın aynısını gösterdi. CNG ve motorin aynı anda kullanıldığında rampalarda bir yığılma olmadı. Araç, Dual System’de iken ani ve güçlü frenlemeler, şehir içinde dur-kalk yaptığımızda da araç normal performansını gösterdi. Sistemin bir tuşla kolaylıkla motorine geçtiğini gördük. Dual System’in kullanım açısından söylenildiği gibi işlediğine tanıklık ettik.