Yetki Belgesiz ve Aşırı Yüklü Ticarilere 139.4 Milyon YTL Ceza

Ulaştırma Bakanlığı taşıma belgesiz çalışan veya yükleme kurallarına uymayan sürücülerin gözünün yaşına bakmıyor. Bakanlık, Avrupa Birliği'ne (AB) uyum kapsamında çıkan kanunlar uyarınca, kendi öz malı ile ticari mal ve yolcu taşıyan şoförlere getirilen SRC ve K2 Taşımacılık Yetki Belgesini almayanlara ceza yağdırdı. 1 Ocak–24 Kasım 2008 tarihleri arasında taşımacılık yetki belgesi almayan 14 bin 634 araca 58.9 milyon YTL, yükleme kurallarına uymayan 53 bin 189 araca ise 80.5 milyon YTL ceza kesildi.

1 Temmuz 2006 ile 31 Aralık 2007 arasında yetki belgesi olmadan taşıma yapanlara da toplam 28.2 milyon YTL ceza kesilmişti.

Ticari araç sürücüsünün sahip olması gereken Sürücü Mesleki Yeterlilik (SRC) Belgesi denetimlerinin yeni yılla birlikte daha da sıklaşacağını vurgulayan danışmanlık firmaları, şirket ve şahısların ceza yememek için süratle belgelerini tamamlamaları gerektiği uyarısında bulunuyor.

Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü'nün istatistiklerine göre, ağırlık ve boyut denetimlerinde en fazla ceza kesilen il, 5 bin 280 araç ve 4.4 milyon YTL ile Adana oldu. İkinci sırada 2 bin 381 araç ve 2.7 milyon YTL ile Samsun gelirken, 3. sırada 2 bin 712 araç ve 1.3 milyon YTL'lik ceza tutarı ile İstanbul yer aldı. Türkiye genelinde yapılan karayolu taşıma kanunu denetimleri sonucuna göre gerekli yetki belgesi olmadan taşıma yapanlara kesilen cezalarda da 3 bin 573 adet araç ve 15.9 milyon YTL ceza ile Adana yine birinciliği kimseye kaptırmadı. İzmir, bin 817 araç ve 8.9 milyon YTL ceza ile 2. sırada yer aldı. Üçünçü sırada bin 600 adet araç ve 7.7 milyon YTL ceza ile İstanbul gelirken, en az idari ceza kesilen il, 101 araç ve 294 bin YTL ile Diyarbakır oldu.

Tüm esnaf K2 alacak

Taşımacılık sektöründe yüklemenin ağırlık standartları ve boyutları firma ve şahıslarca genelde biliniyor. Ancak birçok işletme ve şahıs, idari cezalara konu olan K1, K2, K3, SRC ve psikoteknik gibi belgeler hakkında yeterli bilgiye sahip değil. K2 belgesinin kapsamı 21 Şubat 2008 tarihinde 26794 Sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan değişiklikle son halini aldı. Buna göre kendi araçları ile kendi ürün ve mallarını taşıyan tüm esnaf, K2 belgesi almak durumunda. Ancak K2 belgesine sahip kişiler ücret karşılığı ticari taşımacılık yapamıyor. Bunun için K1 belgesi gerekiyor. K2 yetki belgesinin bedeli 5 bin YTL, ancak ağırlığı ve taşıma haddi 3.5 tonu geçmeyenler için 31 Temmuz 2009 tarihine kadar yetki belgesi şartı aranmıyor. Firmalar bu tarihe kadar yüzde 94 indirimle 346 YTL'ye bu belgeye sahip olabilecek. Ancak araçlarını 25 Şubat 2004'ten önce alanlar için bu indirim geçerli olacak. 5 yıl geçerli olan K2 yetki belgesine sahip olmayanlar denetimlerde bu belgeyi gösteremezlerse ceza ödeyecek.

Şoförlere SRC zorunlu

Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nce ticari araçlarda çalışan şoförlerin de 31 Aralık 2008 tarihine kadar SCR almaları zorunlu hale geldi. Yeni yıldan itibaren yapılacak denetimlerde SRC belgesi olmadan taşıma işi yapan sürücülere 5 bin YTL cezai işlem uygulanacağı belirtiliyor.

İstanbul'da faaliyet gösteren Almor Grup Danışmanlık'a bağlı Borsaport firmasının yetkilisi Vedat Şeker, Ulaştırma Bakanlığı'nın AB'ye uyum sürecinde taşımacılık sektörünü düzenlemek için yetki belgeleri konusunda ciddi denetimler yaptığını söyledi. Gerekli yetki belgesi olmadan araç kullanmanın cezasının Şubat 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak kesinleştiğini kaydeden Şeker, "Karayolu ile yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılan ticari araçlarda çalışan şoförlerin sürücü mesleki yeterlilik belgesi olan SRC almaları zorunlu. Mesleki yeterlilik belgesine sahip olmadan faaliyet gösteren işletmecilere 500 YTL, şoförlere ise 200 YTL idari para cezası veriliyor. Sürücülerin bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları zorunlu hale geldi" dedi.

Milyonlarca YTL ceza kapıda

AB Uyum Group Yetkilisi Serra Ünal da; “yılbaşının yaklaşmış olması ve birçok idari denetimlerin milat kabul edilmesi nedeniyle yoğun bir dönem yaşadıklarını” vurgulayarak, "Karayolu Taşıma Kanunu ilk çıktığı tarih ve revize edildikten sonraki süreçte toplumun büyük bir kesimini ilgilendirecek. Eşya-kargo ile yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde bulunanlar, kendi işini görmek veya para kazanmak amacında olanlar, gerçek ya da tüzel kişiler, işverenler, profesyonel yöneticiler, idari amirler, sürücüler ile bu tür faaliyetleri asiste eden tüm yan sektörler bu kanundan etkilenecek" diye konuştu. Uygulamanın muhataplarının yeni düzenleme hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıkları için milyonlarca YTL ceza ödeyebileceğini vurgulayan Ünal, SRC türü belgelerin denetimine 2009'da başlanacağını, K2 yetki belgesi denetimlerinin ise istisnalarla yapıldığını söyledi. Ünal, "Eğer aracın kendi ağırlığı ve istiap haddi toplamı 3.5 tondan fazla ise şehir içi ve şehir dışı fark etmiyor, denetim var. Eğer ki, 3.5 ton ve altı ise 2009'da denetim başlayacak" diye konuştu.

Şirket araçları olanlar dikkat

Borsaport Danışmanlık Yetkilisi Vedat Şeker, firma araçları için K2 belgesi, SRC ve psikoteknik raporu olmadan trafiğe çıkılmasının faturasının ağır olacağı uyarısında bulundu. Olası bir trafik kazasında sürücünün SRC veya psikoteknik belgesi yok ise birçok sigorta şirketinin hasar ödemesi yapmadığını hatırlatan Şeker, K2 yetki belgesinin ise Boğaziçi Köprüsü'nden geçemeyen tüm araçlarda bulunması gerektiğine işaret ederek, "Her şirket bu belgeyi bir kere alıyor. Araç alım ve satımında bu belgeye giriş ve çıkış yapılıyor. Her araç girişinde 57 YTL harç ödeniyor. Araç belgesiz yakalandığında ise 5 bin 700 YTL7ye kadar ceza ödeniyor" dedi. Firmaların zaman geçirmeden gerekli işlemleri yaptırması gerektiğini ifade eden Şeker, "Örneğin firmanıza ait bir ticari aracı hafta sonu kullanıyorsunuz. Polis sizi çevirdi ve SRC belgenizi istedi. Sizde belge yoksa ceza keser. Yani, ticari araçları kullanma durumunda patronlar da SRC belgesi almak zorunda" dedi.