Lojistik Firmaları İçin Hukuk Mücadelesi Devam Ediyor!

Durukan Hukuk Bürosu Ortaklarından Mahmut Barlas, Kamyonum Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Nuray Pekcan’a Macaristan’ın haksız yere 26 sene yürürlükte tuttuğu kanundan, bunun başarıya uzanan hikayesine dair süreci anlatırken, aynı başarıyı 3. ülke devletlerine ait araçların KDV iadesini haksız yere iptal eden Avusturya için de yaşayacaklarının altını çizdi.

 “100 Kişilik Kadromuzla Hizmet Veriyoruz”

“İstanbul’da İki, Ankara’da Bir Ofisimiz Bulunuyor”

Konuşmasına hukuk bürolarından ve altyapılarından bahsederek başlayan Barlas şunları söyledi; “Meslekte 15. yılıma giriyorum. Yaklaşık son dokuz yıldır da serbest olarak kendi mesleğimi icra ediyorum. İstanbul’un en kalabalık hukuk bürolarından biri olan Durukan Hukuk Bürosu’nun ortaklarından biriyim. 100 kişiye yakın bir kadromuz var. İstanbul’da iki, Ankara’da bir ofisimiz bulunuyor. Dünyanın her yerinde de çok yakın ilişkiler içerisinde olduğumuz hukuk büroları var. Onlarla da müvekkillerimizin gerek yurt dışındaki hukuki ihtiyaçlarını buradan yönetiyor, gerek yurt dışındaki müvekkillerimizle beraber iş birliği halinde çalışıyoruz. Kalabalık, yoğun ve mutlu bir şekilde çalışan bir hukuk bürosunda ortağım ve çok mutluyum bundan.”

“700’ün Üzerinde Aktif Olarak Çalıştığımız Müvekkilimiz Var”

“Türkiye’nin Önde Gelen Derneklerinden UND’yi Temsil Ettiğimiz İçin Çok Mutluyuz”

Bürolarında 700’ün üzerinde aktif olarak çalıştıkları müvekkilleri olduğunu ifade eden Barlas, UND ile çalışmalarına yönelik ise; “UND de bizim müvekkilimiz. UND tabi ki çok saygıdeğer, Türkiye’nin önde gelen derneklerinden bir tanesi ve kendilerini temsil ettiğimiz için çok mutluyuz. Onlarla bugüne kadar çeşitli projeler yaptık, çeşitli hukuk projelerinin altyapılarında çalıştık, kimi davalarında da UND üyelerini temsil ettik.” dedi.

“Gümrük Birliği’nin Ruhunu Ayrımcılık Yasağı ve Gümrük Mallarının Serbest Dolaşımı İlkesi Oluşturur”

“Macaristan Haksız Kanunu 26 Sene Yürürlükte Tuttu”

Konuşmasına Macaristan tarafınca alınan haksız geçiş ücretleri ve sürecin işleyişinden bahsederek devam eden Barlas bunları şöyle açıkladı; “Türkiye, Gümrük Birliği’ne tarım malları haricinde, 1 Ocak 1996 yılından beri taraf. Bunun anlamı Türk vatandaşlarına ve Türk şirketlerine, Avrupa Birliği’nin bir gümrük vergisi ya da gümrük vergisi ile eş etkili olacak herhangi bir idari tedbiri; geçiş ücreti, harç vs. gibi uygulayamayacağıdır. İkinci olarak, Türk şirketlerine karşı Gümrük Birliği üyelerinin kendi üyelerinden farklı bir ayrımcı uygulama ortaya koymamasıdır. En temel olarak Gümrük Birliği’nin ruhu bahsettiğim bu iki ayrımcılık yasağı ve gümrük mallarının serbest dolaşımı ilkesidir. 1991 tarihli Macaristan ara kanununa göre devlet; Macaristan sınırından her geçen kamyondan gidiş dönüş, takriben avroya çevrilmesiyle 390 avroluk bir geçiş ücreti adı altında para tahsil ediyordu. Bu geçiş ücreti değil aslen araç vergisiydi; ÖTV, KDV gibi bir vergi türüydü. 1991 yılında yürürlüğe giren bu Macar yasasından beş yıl sonra, Türkiye, Gümrük Birliği’ne taraf olunca kanunlar çatışması meydana geldi. Kanunların üst normu olan uluslararası anlaşma ise yerel yasaların uyarlanmasını gerektiriyor ki Macaristan bunu hiçbir zaman bile isteye yapmamış. Çünkü Avrupa otoyolunun en ortasında duran ülkenin her gelen geçen kamyondan vergi tahsilatı yapması daha avantajlı olmuş onlar için. Ta ki 2017 yılında İstanbul Lojistik isimli bir firmanın bunun hukuka aykırı bir eylem olduğunu, bir vergi olduğunu düşünerek dava açıp, Avrupa Adalet Divanı’ndan 19 Ekim 2017 tarihinde kararı onaylatarak bu vergiyi iptal ettirmesine kadar. Vergi iptal oldu doğru, geleceğe yönelik kimse bu vergiyi almadı. Ama geçmiş ne oldu diye baktığımızda; geçmişte ödenen paraların tamamının haksız olduğunu görüyoruz. Yani Macaristan’ın kamu gücünü kullanarak, Türk taşımacılarından, Türk vatandaşlarından her aldıkları para Türk mallarının daha pahalı olması anlamına geliyor. Türk halkını bile isteye fakirleştirme gayesinde görülmüş, kanunu dile kolay tam 26 sene yürürlükte tutmuştur. O paraları hiçbir zaman iade etmemişler. Oysaki hukuka aykırı alınmış bir işlem varsa onun iade edilmesi gerekir.”

“21 Farklı Firma İçin Yaptığımız Başvurular Olumlu Sonuçlandı”

“Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) İstanbul Lojistik Kararı Çok Önemli Bir İçtihattır”

“Türkiye Taşımacısının Gümrük Birliği’nden Kaynaklı Hakları Bir Kez Daha Mahkeme Huzurunda Tanınmış Oldu”

“Beş yıllık bir zaman aşımı var, geçmişe yönelik beş yıllık ücretleri talep edebiliyoruz.” diyen Barlas sonraki süreçte yaşananları ve Türk taşımacısının ardından yaşadığı büyük başarıyı anlattı; “Biz bu başvuruyu 28-31 Aralık 2021 tarihleri arasında 21 farklı firma için yaptık. Bu 21 farklı firma için yaptığımız başvurular, önce yerel yargılamada sonra temyizde sonra da Anayasa Mahkemesi kararıyla beraber olumlu sonuçlandı. 16 Haziran 2016 tarihinde Macaristan bu ödemeleri banka havalesi ve elektronik sistem üzerinden yapma uygulamasına geçmişti. Ondan önce şoförler kapıda ödeme yapıyorlardı. Yani sınırlarına giren kamyonu durduruyorlar, tır parkında bekletiyorlar ve taşıma şirketlerinin enerji ve vakit kaybı yaşamasına sebep oluyorlar. O da tabi ki Türk halkını yine fakirleştiren bir uygulama. 16 Haziran 2016 sonrası banka ödemeleri çok daha kanıtlanabilir oldu ve önemli bir kazanım oldu. Bunu sadece parasal olarak değerlendirmemek lazım. Uluslararası taşımacılık sektöründe olsun, ülkeler arası rekabette olsun taşıma hayatımızın her alanında, her saniyesinde her insanın en derinden hissettiği tedarik zincirinin temeli. Dolayısıyla Türkiye uluslararası ticaretin ve taşımaların temelini oluşturan mevzuata ek bir içtihat kazanmış oldu. Bu içtihatlardan çok yok, çok tarihi bir başarı. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) İstanbul Lojistik kararı çok önemli bir içtihattır. ABAD kararı gibi Macaristan Anayasa Mahkemesi’nin çok lehe bir içtihadı ülkemiz adına çıktı, çok mutlu ve gururluyuz. Bu içtihat çok farklı alanlarda hayatımıza etki edecek.  Uluslararası anlaşmaların görüşmelerinde etki edecek, bir sonraki yılların taşımalarındaki belgelerde etki edecek. Yani çok önemli alanlarda etki edecek. Türkiye taşımacısının Gümrük Birliği’nden kaynaklı hakları bir kez daha mahkeme huzurunda tanınmış oldu. Sözleşmeyle var ama bunu ihlal eden devletlere karşı bir belge bu.”

“Taşımacımız Hangi Güzergahtan Gidiyorsa Oranın Mevzuatını Bilmesi Lazım”

“Zaman Aşımından Dolayı Süreç Tamamlandı”

21 firma haricinde benzer mağduriyet yaşayan firmalar için de yorumlarını dile getiren Barlas; “Maalesef o davanın zaman aşımından sebep çok yüksek başarı şansı olduğunu düşünmem. Macar yerel yasalarına göre beş yıllık bir zaman aşımı süresi var. Biz bütün uluslararası taşıma yapan firmalara neredeyse istisnasız olacak şekilde bu alanda ulaştık. Dava açmak istemeyen oldu, Macaristan’daki yatırımlarından endişe edenler oldu, Sırp üstünden gidenler oldu, Ro-Ro taşımacılığı yapanlar var. Ama Macaristan üzerinden taşıma yapan firmaların daha doğrusu en yoğun oradan çalışan firmaların neredeyse tamamını temsil ettik. Geçiş belgeleri bittikten sonra bu araç vergisi alınıyordu. Geçiş belgeleri varken alınmıyordu. Dolayısıyla geçiş belgesi sınırlarını aşan ve yine de oraya devam etmek isteyen firmaların sayısı çok yüksek değil. Biz neredeyse tamamına ulaştık. Arada dava açmak istemeyen, evrakları vaktinde toplayamayan firmalar oldu. Bizim de daha fazla müvekkilimiz olsun isterdik pek tabi ki daha çok insana temas etmek, daha çok taşımacıya hizmet edebilmek açısından. Ama şu anda maalesef bu mümkün değil. Ne mümkün? Avrupa Birliği’nin mevzuatı ve ABAD içtihatları çok dinamik. Bunu taşımacılarımızın iyi takip etmesi gerekiyor. Taşımacımız hangi güzergahtan gidiyorsa oranın mevzuatını bilmesi lazım. Bunun için de bir avukatlık bürosuyla anlaşması ya da birden çok taşımacının bir araya gelerek bir avukatlık bürosunu orada görevlendirmesi yerinde olacaktır. Mevzuata hakim olmanın yanı sıra kimi zaman da cezalar geliyor ve o esnada gelen para cezalarına itiraz etmenin süreleri oluyor. O süre içerisinde avukat bulmak kolay olmuyor. Taşımacının daimi çalıştığı bir hukuk bürosu olsa -ki biz bu hizmeti de veriyoruz oralarda çalıştığımız hukuk büroları aracılığıyla- daha anlamlı maliyetlere geliyor. Türk taşımacısı neredeyse orada dava açabileceği hazırda duran iyi bir hukuk bürosu oluyor ve maliyet yüksek oranda azalıyor. Yurtdışına taşıma yapan Türk taşımacısının yurtdışında avukatının bulunması gerekiyor. Çünkü kimi zamanlarda muazzam zararlar oluyor.” dedi.

“33 Yıllık İntibak Olur Mu?”

“Şu Anda Orta Koridor’un Önemi Her Zamankinden Fazla”

Malların serbest dolaşımı Gümrük birliği anlaşması içinde var iken hizmetin serbest dolaşımının olmaması üzerine yorumlarını da dile getiren Barlas şunları söyledi; “Bugüne kadar hem kızgınlıkla hem üzüntüyle karşıladığım bir durum bu benim. 1963 yılında Ankara Anlaşması yapılıyor. Bizim Gümrük Birliği’ne kabulümüz 1 Ocak 1996. Türkiye 33 sene boyunca bir intibak süreci geçirmiş. Hiç 33 yıllık intibak olur mu? Zaten ülkenin geçmişi 100 sene, biz bu sürenin üçte birini ‘Gümrük Birliği’ne biz nasıl gireriz?’ diye bir geçiş süreciyle harcamışız. Bunu yaptığımız zaman Avrupa 17-18 sene önce yeni savaştan çıkmış. Taş üstünde taş kalmamış bir Avrupa ile biz bu müzakereler içerisinde olmuşuz. Temeldeki yanlışlardan bir tanesi pek tabi ki hizmetin serbest dolaşımı, bir diğeri Gümrük Birliği’nin sınırlarının çok az olması, bir başkası vize sorununa bağlı olanlar veya yurtdışından gelen taşımacıların Türkiye sınırlarında Gümrük Birliği gereğiyle sahip oldukları haklarla bizimkiler arasındaki farklar gibi. Geçmişte maalesef böyle olmuş. Ama bugün daha önemli bir çözüm fırsatımız var. Türkiye’nin kuzeyi de güneyi de maalesef savaşta. Burada savaştan fırsat çıkarma anlamında değerlendirilmesin ama Orta Koridor’un şu anda gerçekten önemi her zamankinden daha fazla. Bunun üzerinde yeni bir Gümrük Birliği anlaşması da zaten yıllardır istenen ve beklenen bir gerçek. Taşımacılık sektörünün hak ettiğini bulabildiğini düşünmüyorum.”

“Yeni Bir Gümrük Birliği Anlaşmasında Daha Makul İntibak Süresi Bekliyoruz”

“Orta Koridor’un Daha Kıymetli Olduğunu Göstermemiz Gerekiyor”

 Yeni bir Gümrük Birliği anlaşması için öngörüde bulunmanın zor olduğunu belirten Barlas devam etti; “Bu sefer daha makul bir intibak süresiyle olması en çok bekleyeceğimiz şey olacaktır. Türkiye’nin buradaki stratejik ve coğrafi önemini doğru konumlandırmak gerekiyor. Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle yollar yıkıldı ve Süveyş Kanalı’ndaki korsan saldırıları sebebiyle taşımacılığın önemli bir kısmı Ümit Burnu’nu dolaşmaya başladı. Neredeyse bütün büyük deniz taşımacıları Ümit Burnu’ndan geçmeye başladı. Bunlar tabi taşıma maliyetlerini artıracağı gibi arz-talep dengesini de bozacak unsurlar. Buna bir alternatif olarak bizim gerçekten Orta Koridor’un daha kıymetli olduğunu göstermemiz gerekiyor ülke olarak.”

“Şoförlere Özel Pasaport Tahsis Edilmeli”

“Taşımacılığımızı Altın Gibi Korumamız Gerekiyor”

Şoförlere sağlanabilecek özel bir pasaportla ilgili yorumlarını da dile getiren Barlas şunları söyledi; “Ben isterim bunun olmasını. Yeşil pasaport süreklilik gerektirir ve yarın bir gün şoförlerimiz mesleklerinden vazgeçebilir. Ancak bunun belgelendirilmesi mümkün. Kimin tır şoförlüğü yapıp kimin yapmadığı süreli ehliyetlerle belli. Bunu güncellemek, bunun doğru kaydını tutmak ve taşımamızın önünü bu anlamda açmak devletimizin elinde. UND Başkanı Sayın Şerafettin Aras’ın da çok dillendirdiği bir konu. Umarım önümüzdeki dönemde olur. Bu parlamento nezdinde görüşülmesi gereken ve ortak çare bulunması gereken bir alan. Bizim taşımacılığımızı altın gibi korumamız gerekiyor, el üstünde tutmamız gerekiyor. Gerek sınır kapılarındaki beklemelerin azalması için gerek devletler arası yapılan görüşmeler için gerek iş şartları için. Bu arada ben intermodal taşımacılığı da çok önceliklendiriyorum. Özellikle Avrupa’nın mevzuatında ESG yani çevresel sürdürülebilirlik raporlama faaliyetleri çerçevesinde. Çok daha rekabet avantajı kazandıracak bir taşıma türü olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle çok daha ihtimamla yaklaşmamız gerekiyor. Çok anlaşılabilir bir şey değil neden günlerce bekleniliyor ya da şoför vize başvuru yapıyor ret alıyor vs. bunlar çok daha doğru çözümleri olması gereken şeyler. Özellikle Orta Koridor özelinde şimdi çok güzel bir avantajımız da varken.”

“Avusturya Sınırları İçerisinde 3. Ülke Devletlerine Ait Araçların Akaryakıt Alımlarındaki KDV İadesini Yasakladı”

“Avusturya’da da Çok Yakında Aynı Başarıyı Tekrarlayacağız”

Sözlerini bitirirken “Avusturya’da da çok yakında aynı başarıyı tekrarlayacağız.” diyen Barlas şunları söyledi; “Avusturya, 14 Ocak 2021’de, parlamentosundan dahi geçirmediği bir Bakanlık Genelgesiyle, 3. ülke devletleri yani Avrupa Birliği Devletleri harici 3. ülke devletlerinin, Avusturya sınırları içerisinde akaryakıt alımlarındaki KDV iadesini yasakladı. 100 liralık mazot alınca 20 lira KDV yüküm varsa, ben 20’sini iade aldığımda aslında 80 liralık mazot harcaması yapmış olacağım. Bu böyleydi. Kanunla onu kaldırınca 80 liraya 20 lira daha eklemiş oldu. Haliyle o 20 lira da taşıma fiyatını etkileyen bir unsur. Bunu Avrupa Birliği’ne üye ülkelere yapmıyorsunuz ama 3. ülke devletlerine yapıyorsunuz. Hayır! Türkiye 3. ülke devleti değil. Türkiye, Gümrük Birliği’nin tarafı. O 20 liraları da sizden iade alacağız. Bu parlamentodan da geçmedi. Davası devam ediyor. Bu aldığımız içtihatlar bu nedenle çok faydalı. Bu tamamen ayrımcı, Gümrük Birliği’nin ruhuna aykırı, hukuksuz, adaletsiz bir uygulama. Bunu da çevrecilik kisvesi adı altında yaptılar. Biz iptal davası açtık. Yönetmeliği iptal ettireceğiz, Avusturya Anayasa Mahkemesi sürecinde. Anayasa Mahkemesi kararının lehimize geleceğine dair inancım tam, ABAD süreci de takip edebilir onu. Hüküm kesinleştiğinde ki 2024 içerisinde kesinleşeceğini zannediyorum, lehimize sonuçlandığında 14 Ocak 2021 ile kesinleşene kadar ödenen bütün akaryakıtlardaki iade alınamayan KDV’leri iade alabilir hale geleceğiz. Biz uluslararası nakliye firmasına vekaleten bu davayı açtık, onun süreci devam ediyor, o bitince daha geniş yelpazeden farklı farklı firmalarla beraber çalışma imkanı olacaktır diye düşünüyorum.”