.jpg)
Öncelikle bize biraz şirketinizden bahsedebilir misiniz?
Şirketimiz 1975 yılında İskitler Ata Sanayi’de kuruldu. İlk kurulduğunda oto elektrik malzemeleri, cıvata satan
Sattığınız yedek parçalar daha çok hangi araçlara hitap ediyor?
Bizim sattığımız yedek parçalar şu araçlara hitap ediyor: Mercedes kamyon, MAN kamyon, Askam kamyon, Renault, Tofaş ve Peugeot grubuna ait araçlar. Bu araçların parçalarını toptan pazarlıyoruz. Buna ek olarak Almanya’dan, İngiltere’den, Amerika’dan, Japonya’dan ithalatlarımız oluyor. Yerli ürün de satıyoruz. Perkins bayiliğimiz var. Yani yedek parça portföyümüz bir hayli geniştir.
“Yedek parça sektörünün en büyük sorunu vade sorunudur”
Peki, yedek parça sektöründe ne tür sorunlarla yaşıyorsunuz?
Yedek parça sektörünün en büyük sorunu vade sorunudur. Bizim ithalatımız peşin parayladır. Bayiliğini yaptığımız firmalara ödemelerimiz ortalama 60 gün vadeyledir. Bu şekilde alış yapıyoruz. Satışlarımız da ise vadeler 90 günden başlıyor 180 güne kadar çıkıyor. Bu aradaki farkı da bizim karşılamamız gerekiyor. O da bizi zorluyor. Bunu karşılamadığın zaman bankadan kredi kullanıyorsun. Bankan kredi kullanınca da krediler bize göre yüksek. Bunun yanında seçim atmosferi yüzünden işlerde bir durgunluk var. Artı çekler ve senetler ödenmemeye başlandı.
“Yedek parça esnafı da şuanda şaşırmış durumdadır. Orijinal satsan ‘pahalı satıyorsun’ diyorlar, ucuzunu satsan bu sefer de ‘bunun orijinali yok mu?’ diyorlar.”
Şu anda yedek parça sektörünün en büyük sorunlarından bir diğeri ise Uzakdoğu’dan gelen Çin ve Tayvan mallarıdır. Bu mallar fiyat olarak çok ucuz fakat kalite yönünden orijinal parçalarla kıyaslanamayacak kadar kalitesizdir. Yedek parça esnafı da şu anda şaşırmış durumdadır. Orijinal satsan “pahalı satıyorsun” diyorlar, ucuzunu satsan bu sefer de “bunun orijinali yok mu?” diyorlar. Her çeşit yedek parça bulundursan; Türkiye’de 68 modelden 2007 modele kadar çok çeşitli modellerde araçlar var. Bunların yedek parçalarını temin etmek hem çok zor hem de maddi olarak imkİ¢nsız.
“…bizim istediğimiz dövizin sabit kalmasıdır. Ne kadar uzun müddet sabit giderse o kadar bizim için iyidir.”
Dolar ve Euro’da hızlı bir düşme yaşanıyor. Siz dışarıdan ithal mal da alıyorsunuz. Bu düşüş sizi nasıl etkiliyor?
Dolar ve Euro’nun düşmesi bazı yönden olumlu, bazı yönden ise olumsuz etkileri oluyor. Bizde satılan malların yüzde 50’si dövize endekslidir. Şimdi ithal ederken olumlu yansıyor ama daha önceden ithal ettiklerimizde ise olumsuz olarak yansıyor. Örneğin; Euro 2 bin 200 iken biz ithalat yapmışız. Şimdi ise Euro düştü. O malı benim satma şansım artık çok zayıf. Eğer şimdi yeni mal getiren olursa benden ucuza satacak. Ya ben de o şekilde ucuz satıp zarar edeceğim. Ya da yüksek fiyatta diretip malımı satamayacağım. Bu yönden bizim için iyi değil. Ama bir malı ithal ederken maliyetinin düşük olması satışımızı kolaylaştırıyor. Bir de biz vadeli sattığımız için istediğimiz dövizin sabit kalmasıdır. Döviz ne kadar uzun süre sabit kalırsa o kadar bizim için iyidir.
Daha önce nakliye firmalarıyla yaptığımız röportajlarda onlar bize yedek parça fiyatlarının pahalı olduğunu söylüyorlar. Sizce Türkiye’de yedek parça fiyatları yüksek mi? Ne diyorsunuz bu konuda?
Şimdi yedek parçacıların karı her şeyden önce piyasadaki diğer sektörlere göre çok düşük. “Neden” derseniz bizim kar oranımız toptancı olarak yüzde 5 ile10 arasındadır. Malın her türlü riski de bize aittir. Karşıdaki müşteri markayı bilmediği için yanlış anlaşılmalar oluyor. Yoksa hiçbir yedek parçacının fahiş fiyatlarla mal satacağını zannetmiyorum. Satmak istese de satamaz. Çünkü rekabet var Eskiden yedek parçacıların karları yüksekti. O zaman parça sıkıntısı vardı. Aradığın parçayı bulamıyordun. Ama 5 yıldır Türkiye’de aramadığın kadar parça var. Bunları temin etmekte bir zorluk yok. Bu yüzden biz yüksek karlardan satmamız mümkün değil.
Peki, yedek parça sektöründe fiyatları neler belirliyor?
Bayiler arasında farklı fiyatlar olmasın diye bayiliğini yaptığım firmalar genelde alış ve satış fiyatlarını belirler. Bu fiyatların üstüne çıkamayız.
“Artık Millet Kriz İstemiyor.”
Oto Volkan Ticaret 1974 yılında kuruldu. Kamyon yedek parçası, motor, şanzıman, yağ ve akü gibi ürünler satıyor. Oto Volkan Ticaret’in sahibi Mustafa Turgut ile kısa bir röportaj yaptık.
Yedek parça sektörü olarak bu dönemde ne gibi sorunlar yaşanıyor?
Yedek parça sektöründe sorun yok gibi şimdi. Eskiden daha çok sıkıntı vardı. Şimdi ise Türkiye’de her şey üretiliyor. Ford’un tamamı hemen hemen yerli oldu. Yüzde 95 oranında yerli. Onun için bir sıkıntı yok. Ama satışta ve tahsilİ¢tta sıkıntı var.
Seçimler sonrasında dövizde hızlı bir düşüş yaşandı. Bu düşüş sizi etkiledi mi?
Biz yerli üretim sattığımız için dövizle çok fazla işimiz kalmadı. Çünkü dışarıdan mal almıyoruz. Düşmesi daha iyi benim için. Keşke 1 dolar 1 YTL olsa. Benim ihracatımda var. Dolar düştüğü zaman zarar ediyoruz. O zaman aradaki farkı ben cebimden ödüyorum. Ama yinede biz katlanıyoruz. Düşsün diyoruz. Türkiye için düşsün.
Yedek parça fiyatlarının pahalı olduğu yönünde eleştiriler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Yedek parça fiyatları pahalı diyorlar ama neye karşı pahalı diyorlar ben anlamıyorum. Yurt dışında ucuz mu ki? Şimdi Çin devreye girdi. Orada ucuz ama bir İngiliz, bir Alman, bir Fransız malı ucuz değil ki. Bana sorarsanız yedek parça çok ucuz. Türkiye’de artık işçilik arttı. Yurt dışında da öyledir zaten. Şimdi ben şöyle söyleyeyim. Ben 44 yıldır bu işin içindeyim. Çok fazla yedek parça satan yer var. Ama yetkili servislere gittiğiniz zaman fiyatlar pahalı derler. Aslında pahalı değil. Yetkili servisler yan sanayi mal kullanmıyor. Hepsi ya fabrikanın ürettiği maldır ya da ithaldir. Ama dışarıda Çin malı satılıyor. Bunlar hem pahalı hem kalitesiz. Yetkili servisler pahalı çünkü bir kaliteli mal satıyor.
Bir de nakliyecilerin taşıdığı yükün fiyatı 5 yıl öncekilerle aynı. Yedek parça fiyatları artıyor diyorlar ama yedek parça fiyatları artmadı. Ne arttı. Mazot ve otoban fiyatları arttı. O kamyoncular doğru söylüyorlar. Para kazanamıyorlar. Çünkü nakliye ucuz. Orada haklılar.
Bize son olarak seçim sonuçlarını değerlendirir misiniz? Seçimden AKP’nin oylarını arttırmasının sebebi sizce ne olabilir?
Artık millet kriz istemiyor. Dövüş kavga istemiyor. İstikrarsızlık istemiyor. Ben de istemiyorum. CHP ve MHP seçimlerde önde çıksaydı ve koalisyon yapsaydılar; şu bakanlık senin bu bakanlık benim deyip 4–5 ay hükümeti kuramayacaklardı. O arada yine faiz, döviz artacaktı. Ama şimdi seçim oldu ve bitti. Borsa yükseliyor. Faizler ve döviz düşüyor. İşte istikrar. Ben güzel oldu diyorum.
Bunun sektöre ne gibi katkıları olacak sizce?
Bana çok iyi olacak gibi geliyor. İşler açılacak.
“Nakliyeci Kazanamadığı Zaman Tabi ki Bu da Bizi Etkiliyor”
Atakul Dizel 20 yıllık bir firma. Yedek parça sektörü olarak kamyon otobüs ve tır grubuna yönelik hizmet veriyor. Atakul Dizel’in sahibi Salih Atakul ile gerçekleştirdiğimiz röportajda kendisi, insanların alım gücünün düşük olması nedeniyle bundan olumsuz etkilendiğini kaydetti.
Yedek parça sektörü olarak ne gibi sorunlar yaşıyorsunuz?
Sektör olarak yaşadığımız sıkıntı çok. Birincisi tepeden yani devletten kaynaklanan sıkıntılar. İkicisi insanların alım gücü çok düşük. Bugün bir inşaatçının, nakliyecinin sıkıntısı daha büyüktür. Nakliyeci bazında konuşursak özellikle kiraları çok düşük. Nakliyeci kazanamadığı zaman tabi ki bu da bizi etkiliyor.
“Aslında yedek parça pahalı değil… Sadece nakliyecinin alım gücünün düşük olması nedeniyle bu fiyatlar nakliyeciye pahalı geliyor”
Ben bu noktada şunu sormak istiyorum. Biz nakliyecilerle konuştuğumuzda onlar yedek parça fiyatlarının çok pahalı olduğunu söylüyorlar. Ve bundan yakınıyorlar. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Aslında yedek parça pahalı değil. Yani şu şartlarda pahalı değil. Sadece nakliyecinin alım gücünün düşük olması nedeniyle bu fiyatlar nakliyeciye pahalı geliyor. Yoksa geçmiş dönemlerle karşılaştırmasını yaparsak bu zamana kadar gelinen noktada pahalılık diye bir şey yok. Bakın ben şöyle bir araştırma yaptım. Araştırmada taşıma sektöründe özellikle nakliyede kira bedellerinin bundan 6–7 sene öncesinin kira bedelleriyle hemen hemen aynı olduğunu gördüm. Hİ¢lbuki ne lastikte ne yedek parça sektöründe anormal bir artış yok. Sadece ve sadece bu kira gelirlerinin düşük olması bütün sebep o. İnsanlar kazanamadığı için gidip kaplama yaptırıyor, gidip çıkma alıyor. Bu da sektöre ve insanlara zarar veriyor.
Bu yılın ilk 6 ayını geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırdığınızda işlerinizde nasıl değişim yaşandı?
Bakın geçen sene çok daha iyiydik. 2007’de ise biz geçen seneki işi ikiye katlayacaktık. Böyle iki misli bir iş bekliyorduk bu dönemde. Ama siyasi kararlar bizi olumsuz yönde etkiledi. Bu da bizim içinde olumsuz oldu. Nakliye ve taşımacılıktaki insanlar için de olumsuz oldu.
Peki, Türkiye’deki yedek parça sektörünü gerek kalite gerek üretim açısından dünya ile karşılaştırırsak Türkiye bu konuda nerededir?
Türkiye’deki imalat açısından düşünürsek son senelerde hakikaten ciddi bir sıçrama yaşandı. Çünkü artık burada üretip yurtdışına ihracat eder düzeye geldik. İç pazarda da yedek parça üretiminde de hakikaten bir basamak atladık. Dünya sıralamasını bilemem ama Avrupa’ya Türkiye’den mal gidiyor. Ama şöyle bir şey var. Üretim burada oluyor Avrupa’ya gidiyor, ambalajı değişiyor ve tekrar Türkiye’ye girişi oluyor. Yani bu enteresan bir durum.
“…bu hızla gidersek inşallah baya bir yol alacağız”
Yedek parça konusunda kendimize yeten bir ülke değiliz galiba? Gelecek 10 yıllık bir vadede bu durumda ne gibi değişimler olur?
Şuanda kendimize yetmiyoruz. Ama istikrarı yakaladığımız zaman bu hızla gidersek ciddi bir sıralamamız olur. Ama her gün değişen şartlar, siyasi kararlar ekonomiyi olumsuz yönde etkiliyor. Bu da ne oluyor tabi hızımızı bir vites düşürmek zorunda kalıyorsunuz. Bu da olumsuz etkiliyor tabi ki. Fakat bu hızla gidersek inşallah baya bir yol alacağız.
“Umudumuzu yitirmedik”
Peki, yedek parça sektöründeki büyümede yabancı sermayenin etkisi var mı sizce?
Kesinlikle var tabi ki. Dışarıdan yabancılar Türkiye’yi daha güzel ve net görüyor. Bakmayın biz içimizde biraz daha böyle bulanıklığı seven bir milletiz ama yabancı yatırımcıların buraya gelmesi yatırım yapması bize her zaman artı puan kazandırıyor. Bizi tanıyorlar. Malımızı biliyorlar. Ürettiğimiz malın kalitesini Avrupa’da çok güzel lanse edebiliyoruz. O yüzden inşallah bu hızla gidersek iyi bir netice alırız tahminen. Bu da bizim için ekonomi için iyi olur. Diğer sektörler içinde geçerli bu. Umudumuzu yitirmedik.
Nakliye sektöründe yaşananlar olumsuzluklar sizi nasıl etkiliyor?
Nakliyeci ne kadar kazanırsa bizde o şekilde rahat ederiz. Ekonomimiz iyi olursa bizde nakliyeciye ucuz malzeme temin ederiz. Nakliyecinin tekeri döndüğü zaman bizim de tekerimiz döner. Yani birbirine zincirleme dönüyor. O yüzden en önemli şey ekonomik istikrar inşallah sağlanır. Ve de bu düşük kiralar onların belini büküyor. Onlar kazanamayınca da bunun bize yansıması olumsuz oluyor.
Sizce bu insanlar nasıl daha fazla kazanmaya başlayacaklar?
Bir kere iyileştirme olacak. Bugün Ankara-İstanbul arasında sefer yapan bir nakliyecinin cebinde kalan bu para 150 YTL. Öncelikle bu kiraların artması lazım. Nakliyeci esnafının tek çatı etrafında toplanması lazım. Komisyoncular onların üzerinden para kazanıyorlar. Onların sırtından para kazananlar yerine direkt kendisi kazanması gerekir. Bir komisyoncu bir nakliyeciden daha fazla para kazanıyor. Bir masa, bir telefon. Başka bir şey yok. Ama diğer insan gitmiş bankadan kredi çekmiş, borçlanmış, bugün kredi borcu var, lastik borcu var, mazot borcu var, yedek parça borcu var. Evini geçindirecek ister istemez. Bunlar ortadan kalkarsa bizim içinde iyi olur. Bizim hitap ettiğimiz sektör içinde iyi olur. Onlar kazanırlarsa biz de kazanırız.
 |
 |
 |
 |
|||||
|
|
|||||||
 Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır. Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım. |
