Kamyonum Dergisi olarak her ay düzenli olarak yer verdiğimiz “Test Sürüşü” sayfamızı bu sayımızda da Iveco’nun Stralis modeline ayırdık. S.S Kutludüğün Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi’nin bulunduğu bölgedeki bir taş ocağında gerçekleştirdiğimiz test sürüşümüzde Iveco’nun Stralis 460 Hi Road aracında şoförümüz Haşim Yılmaz Can’a, Özgözde Otomotiv Ağır Vasıta Satış Müdürü Göktan Güçlü ile birlikte güzergahının belli bir bölümünde eşlik ettik. Aracımızı her yönüyle test ettik ve sizler için sayfalarımıza taşıdık.
Ankara Kutludüğün’de bulunan taş ocağında yüklenen 30 tonluk çakılı Sincan ilçesine kadar götürecek olan Haşim Yılmaz Can ile zor yolculuğumuza başlıyoruz. Aracımızı yükleme aşamasından itibaren test etmeye başladık.
Yolculuğumuzda bize eşlik eden Özgözde Otomotiv Ağır Vasıta Satış Müdürü Göktan Güçlü de araca ilişkin bilgileri ayrıca bizlerle paylaşıyor ve Iveco tarafından 2013 yılında pazara sunulan yeni nesil araçlardan Stralis Hi Road’ın, yol tipi ve ağır hizmet tipli 460 beygirlik, klimalı, retarderli, hem otomatik, hem manuel kullanılabilen ve özellikle zorlu arazi koşullarında inşaat kamyonları olarak dizayn edilmiş bir araç olduğunu ifade ediyor.
2014 Beklentilerimizin Üzerinde Bir Yıl Oldu
Güçlü, 2014 senesinin kendileri için beklentilerin üzerinde bir yıl olduğunu belirterek, “Iveco 2014’te yükselen bir değer oldu. Biz bunun böyle olacağını zaten biliyorduk. Tabii ki 2016’dan çok daha umutluyuz. Dolayısıyla bizi oraya götürecek 2015 senesinde de çok ciddi filo satışlarımız var. 50’li 100’lü 200’lü partiler halinde… Araç kullandıkça kendisini ispat ediyor. Bu da bizim için çok büyük bir avantaj sağlıyor” diyor.
Zor Şartlar İçin Iveco Tercih Ediliyor
Iveco’nun Stralis 460 Hi Road modelinin diferansiyel tahvil oranından şasi kalınlığına, yakıt tüketimine, periyodik bakım aralığına kadar son derece özel hesaplamalar yapılarak konfigürasyonu yapılan bir araç olduğuna dikkat çeken Güçlü, “Özellikle zor şartlar için Iveco son dönemde çok fazla tercih edilen bir araç. Hem araç performansı, hem dayanıklılığı hem de yakıt tüketimiyle bizim yüzümüzü güldüren bir araç” diye konuşuyor.
Bütün Ürün Grupları İçin Standart Donanım
Güçlü, “Araçlarımızda, standart hale getirdiğimiz klimayı, retarderi ve hem otomatik hem manuel kullanılabilen ZF şanzımanı bütün ürün gruplarında kullanıyoruz. Bunların dışında asfalt yol için konfigürasyonunu yaptığımız yurtiçi taşımacılığa uygun araçlarımız, uluslararası nakliye için daha büyük kabin ve biraz daha büyük bir donanımla çalışabilecek araçlarımız bulunuyor. Bu 3 ana başlıkta araç konfigürasyonlarını yaptık” diye belirtiyor.
Iveco Az Yakıyor ve Konforlu
Aracın özelliklerini bir de aracını en iyi tanıyan şoförümüzden dinleyelim dedik ve Haşim Yılmaz Can’a sorduk: “Bu nitelikteki bir iş için nasıl bir araç beklentisi içindesiniz. Yani kullandığınız aracın en önemli özelliklerinin neler olması gerekiyor?”
Can, “Bence her şeyden önce kullandığınız aracın az yakması ve fren sisteminin iyi olması gerekiyor. Iveco hem daha az yakıyor hem de daha konforlu. Konforu açısından kendisini geliştirmiş. Bunların yanında oldukça da sağlam” diyor.
Iveco Rampada Yorulmuyor
Iveco Stralis Hi Road’in test ettiğimiz, inişli, yokuşlu bol çukurlu güzergahta, güçlü motoru sayesinde hiçbir şekilde performans kaybına uğramadığını gözlemledik.
Iveco Stralis 460 Hi Road’ın rakiplerine göre rampada çok iyi olduğunu açıklayan Can, arkasında bulunan 30 ton yük ile aracın rampada yorulmadan, kendini fazla zorlamadan, rahat bir şekilde çıkabildiğini belirtiyor
Frenlere Yıldızlı Pekiyi
Ayrıca araçta bulunan retarder de ayrı bir güven sağlıyor. Rampa inişlerinde en önemli unsurlardan birisi de fren sistemleri ve direksiyon performansları... Bu konu hakkında Can, “Şimdi rampadan iniyoruz arkada 30 ton olduğu zaman araca güven duymak için frenlerinin güçlü olması ve arka üst yapının da araca entegre olması büyük önem taşıyor. Aracın direksiyon hakimiyeti de gayet güzel” diyor.
Şoförümüz Haşim Yılmaz Can’dan rampada aracı ani bir şekilde durdurmasını istediğimizde aracın dik ve zorlu yolda istenilen seviyede ve performansta durduğunu gördük. Araçta bulunan retarder sayesinde rampadan inerken sıkıntı yaşamadığını dile getiren Can, “Aracın frenlerinin bize verdiği güven sayesinde rahat ve sıkıntısız bir şekilde yokuş aşağı inebiliyoruz. Yavaş yavaş da gidebiliyoruz, istediğimiz süratte de; frenlere güvenimiz tam” diye belirtiyor.
Dayanıklılık Iveco’da
Şoförleri zor durumda bırakan bir takım sorunlarla bu araç ile karşılaşıp karşılaşmadığını sorduğumuz Can, bu araçların hafriyat işlerinde çalışan araçlar olduğunu, bozuk yol şartlarından dolayı diğer markaların araçlarının ön takımlarına oranla iki kat daha dayanıklı olduğunu belirtiyor.
Sağlamlıktan ve dayanıklılıktan bahsederken, satış, satış sonrası, servis ve yedek parça hizmetleri sunan Özgözde Otomotiv’in Ağır Vasıta Satış Müdürü Göktan Güçlü’ye de konu hakkındaki görüşlerini soruyoruz. Güçlü, “Dişlilerin, yakıt filtreleri, hava filtreleri, sarf malzemeleri gibi sık değiştirilmesi gereken parçaların hem maliyeti hem de dayanıklılığı ön plana çıkıyor. Az önce mesela diferansiyel tahvil oranlarından bahsettim. Diferansiyel tahvil oranları özellikle araçların ilk kalkışlarında frenlemesinde ve yüklüyken gösterdikleri dayanıklılıkta ortaya çıkar ki bu ciddi bir maliyettir. Yükü kaldıramadığı takdirde diferansiyel kırılır ve bu da bugün 10 bin liradan başlıyor. Dolayısıyla burada çok ciddi maliyetler var, şartlar zor, hem rampalı yolda, hem tozlu yolda hem de tonajlı çalışılan ortamlarda aracın tüm yürüyen aksamının sağlamlığı ön plana çıkıyor. Çünkü maliyetleri çok etkileyen çok yüksek maliyetli unsurlar bunlar” şeklinde konuşuyor.
Şoförün Rahatlığı Çok Önemli
Kabin konforu konusunda da görüşüne başvurduğumuz Göktan Güçlü, “Bizim arka hava süspansiyonumuz toplam dört körükten oluşuyor. Bu hem dayanıklılık hem de esneklik anlamında önemli bir ayrıntı. Onun dışında kabin süspansiyonunu da yumuşattık. Daha önceden kullanılan körüklü kabinler patlama yapabiliyordu veya farklı problemler çıkarabiliyordu. Bu kıvamda daha farklı bir takım unsurlar kullanarak şoförü rahatlatmaya çalıştık. Çünkü onun rahatlığı çok önemli. Araç hem otomatik hem de manuel kullanılabilen bir araç. 3 tane düğme ile kumanda edilebiliyor. Gerektiğinde bir koldan debriyajsız olarak aracı manuel kullanabiliyorsunuz. Bu çok önemli bir avantaj. Aracın dayanıklılığını etkilediği gibi, şoförün de bütün dikkatini yola vermesini sağlayan bir özellik” diyor.
12 Senedir Sektörün İçerisindeyim
Mikrofonumuzu tekrar doğrulttuğumuz Haşim Yılmaz Can’ın iş hayatını soruyoruz. Can, 12 seneden beri sektörün içerisinde olduğunu ve araç taşıma üzerine Iveco gibi markaların sıfır araçlarını fabrikadan üst yapıcıya ya da bayilerden üst yapıcıyla buluşturma işini üstlendiklerini söylüyor.
İyi Bir Üst Yapı Araca Güç Kazandırır
Araçlardaki üst yapılar üzerinde değerlendirmelerde bulunan Can, üst yapısı iyi olan bir aracın güç kazanacağını anlatıyor. Can, “Aracın üst yapısı çok kötü yapılmıştır, bu yolda giderken aracın devrilmesine neden olabilir, freni tutmayabilir. Her şeyden önce arka üst yapısını, aracın frenlerini vs. üst yapıcı ne kadar iyi yaparsa aracı kullanan o kadar rahat eder” diye konuşuyor.
Üst yapının neden olduğu kazalardan da bahseden Can, “Üst yapıdan kaynaklanan kazalar da oluyor. Bu kazalar üst yapıdan veya kullananın hatasından kaynaklanıyor. Kullanıcı, damperi kapattığını düşünüyor, ya da düğmesine yanlışlıkla basıyor ve günümüzde de görüldüğü gibi köprü kazaları meydana geliyor. Aslında bu konunun üst yapıcıya daha çok hitap etmesi gerekiyor. Üst yapıcı işini ne kadar sağlam yaparsa kullanıcı da o kadar rahat eder” diyor.
Hi Road’ın Süspansiyonları Konforu Arttırıyor
Iveco Stralis Hi Road’ın aracın süspansiyonlarının verdiği rahatlığı seyahatımız esnasında biz de bire bir yaşadık. Çukurların bol olduğu zorlu şantiye yollarında, süspansiyonu sayesinde kabin içerisi sarsılmıyor. Bu da şoförün gayet konforlu bir yolculuk yapmasını sağlıyor.
Stralis 460 Hi Road’ın Aynaları Çok İyi
Şoförler yükleme esnasında zemini bozuk, tepelerin olduğu yerlere yanaşmak durumunda kalıyor. Toprak ve taş yığınları arasında aracın manevra kabiliyeti, görüş mesafesi ve dikiz aynaları oldukça önem taşıyor. Bunlara bakarak Stralis 460 Hi Road’ın yanaşma konusunda nasıl olduğunu sorduğumuz Can, “Yanaşma konusunda bir aracın her şeyden önce dikiz aynaları ön plandadır. Bir aracın görüş açısı ne kadar net, iyi olursa, bir sürücü yanaşacağı yere bir o kadar rahat ve güvenli yanaşır. Şimdi bir aracın kapalı görüş açısıyla yanaşacağı yeri tam net görememesi kazalara neden oluyor. Iveco’nun dikiz aynaları bu konuda çok iyi. İki tane sol, iki tane de sağ tarafta ve ön taraftaki yanaşma aynası ile her şeyi net bir şekilde görebiliyorsunuz” diye cevap veriyor.
Peron Aynası Sağı Garantiye Alıyor
Şoförler için en önemli noktanın kabinin sağ köşesinde bulunan peron aynası olduğunu dile getiren Can, “Aynaların dizaynı yeterli. Büyük araç kullanan şoförler genelde sağ köşeden kaza yaparlar. Çünkü şoför mahallinde oturduğu için sağ alt köşeyi görmüyor. Küçük arabalar da o köşeye yanaştıklarında kaza meydana geliyor. Peron aynası sayesinde önümüzdeki araçları görebiliyoruz. Şu anda bütün yeni çıkan araçlarda bulunuyor” şeklinde konuşuyor.
Aynalar Sayesinde Muavin Kalmadı
Eskiden şoförlerin yanında ekstradan bir de muavin bulunduğunu anlatan Can, “Artık günümüzde muavin kalmadı. Bu aslında firmaların maliyet düşürmesi. Eskiden yanımızda bir muavin çalıştırırken ona da bir maaş veriyorduk. Şimdi bu aynalar vasıtasıyla bunlar kalktı, ihtiyaç kalmadı. Bu aynalar bütün araçlarda bulunuyor. Ama hepsi aynı performansı gösteremiyor. Önemli olan burada şoförün daha net bir şekilde görebilmesi. Bence Iveco bunu gayet güzel başarmış. Bütün görüş alanlarına hakim olabiliyorsunuz” diye konuşuyor.
Kabin Şoförün Evidir
Kabinlerde ne tür özelliklerin olması gerektiğini sorduğumuz Can, şu şekilde yanıt veriyor: “Her şeyden önce kabin şoförün evidir. Hayatımızın büyük bir bölümü burada geçiyor. Bizler şehir içi çalışanlarıyız. Ama uzun yolda çalışanlar da var, uluslararası çalışanlar var, kabin bunların evi, banyosu, yeri yurdu oluyor. Iveco’da kabin çok geniş ve güzel tasarlanmış. Gördüğünüz gibi üst raflarda üç tane bölme var. Şoför zamanının büyük bir bölümü aracın içerisinde geçirdiğinden dolayı bu bölmelere özel eşyalarını koyması bakımından fayda sağlıyor. Aracın iç dizaynı iyi, yatağı geniş ve konforlu. Kabin yüksekliği de fazla. Bu şoför açısından çok önemli, insanın zihnini, ruhunu rahatlatıyor. Yatağa yattığınız zaman huzurlu uyuyorsunuz. Bir kabinde bu bahsettiklerimizden sonra en önemli unsur ön görüştür, yol görüş mesafesidir. Yol görüş mesafesi Iveco’da normalden çok daha geniş ve rahat. Aracımızın yatağına gelecek olursak çift kişi için yatak bulunuyor. Bir şoför yattığında iki saat, üç saat uyuduktan sonra yoluna istediği gibi devam edebiliyor. Ergonomik açıdan da çok iyi şekilde tasarlanan araçta şoför tüm panellere rahatlıkla erişebiliyor. Aracımızda klima da var. Eski kamyoncu devri bitti artık. Kamyoncu mümkün olan en rahat şekilde işini yapabiliyor.”
Her Güzelin Bir Kusuru Var!
Şoför Mahali Dar
Aracın olumsuz yönlerinin olup olmadığını da sorularımıza eklemeden edemiyoruz. “Iveco’da neler eksik, nelerini eleştirebilirsiniz” şeklinde sorduğumuz soruya Can şu şekilde yanıt
veriyor: “Öncelikle aracın kabini geniş ferah ama sürücü koltuğu biraz direksiyona yakın. Arkada da yatak kısmı koltuğun fazla yatmasına engel oluyor. Kapı döşemesi ile direksiyon mesafesi yakın olduğundan dönüşlerde kol döşemeye çarpabiliyor.”
Kamyonum’dan Iveco Stralis Hi Road’a Tam Not
Nuray Pekcan Test Etti
Kamyonum Dergisi olarak biz de Stralis Hi Road’ı direksiyonunda test etme imkanı bulduk. Dergimizin Genel Yayın Yönetmeni Nuray Pekcan Iveco Stralis’in direksiyonuna geçti ve aracı birinci elden test etti. Pekcan aracı şu şekilde değerlendiriyor: “Arkada 30 ton yük olmasına rağmen araç üst düzey bir performans gösteriyor. Yoğun trafikte ve ağır yol şartlarında oldukça rahat ve konforlu. Arkadaki yüke rağmen frenler güven veriyor. Aynalar ve ön görüş alanı çok güzel tasarlanmış. Aracın her tarafına hakim olabiliyorsunuz.”