"Kooperatifçiliğin Misyonunu Sorgular Hâle Geldik"

Şanlıurfa S.S Fırat Kooperatifi’ne vardığımızda, şehrin yerel kooperatif başkanları, nakliye firması sahipleri ve şoförlerden oluşan kalabalık bir grup karşılıyor bizi. Grubun arasında Siverek Kooperatifi Başkanı Adnan Akçiçek, Şanlıurfa S.S Fırat Kooperatifi Başkanı Ali Mengi ve Eyyüp Nakliyat Sahibi Eyyüp Mengi de bulunuyor. Makam odasına girer girmez, Anadolu insanının sıcaklığını, misafirperverliğini ve cömertliğini bir kez daha hissediyoruz. Kapıdan girer girmez, hemen çay-kahve ikram ediliyor bizlere. Başkan, o eski Anadolu evlerinin meşhur “şah köşesine” benzer bir koltuk koydurmuş odasına. Bizleri de o koltuğa oturtuyorlar. Ortam sıcak ve samimi.

İlk sözü, şehrin önde gelen nakliye firmalarından Eyyüp Nakliyat’ın sahibi Eyyüp Mengi alıyor. Adnan Başkan’in çalışkanlığından bahsediyor bize: “Adnan Başkanım üstün meziyetleri olan, çalışkan bir kooperatifçidir. Yapıcıdır, yıkıcı değildir. Biz bu şehirdeki nakliyeciler olarak daima onunla birlikte hareket ediyoruz. Zaten birlik ve beraberlik olmazsa başarı da olmaz. Şu anda en zayıf olan, iş yapmayan kooperatiflerdir. Neden derseniz, kooperatifler şu anda 2 milyar 650 milyon matrah vergisi ödüyor. Bunu kendi de nakliyeci olan biri olarak söylüyorum. Nakliyeciler gayri resmi olarak, hiçbir vergi vermeksizin çalışıyorlar ve daha çok kazanıyorlar. 50 kişi tek bir nakliye fişiyle taşıma hizmeti gerçekleştiriyor. Şöyle bir örnekle açıklamaya çalışayım: Diyelim ki buradan farklı şehirlere taşımacılık yapacaksınız, tanıdık biri çıkıyor, ‘Ben senin işini yaparım’ deyip nakliye hizmeti veriyor.”

“Parayı Korsan Nakliyeciler Kazanacaksa, Bizim Çabalarımızın Ne Anlamı Kalıyor…”

Eyyüp Mengi sözlerini şöyle sürdürüyor: “Kooperatiflerin bir yaptırım gücüne sahip olması gerekiyor. Bizler nakliye firmaları olarak vergimizi ödeyen, kayıtlı, resmi kuruluşlarız. Eğer korsan firmalar taşımacılık yapacak ve parayı da biz değil, onlar kazanacaksa, bizim çabalarımızın ne anlamı kalıyor? Şanlıurfalı nakliyeciler olarak bizim temel sorununuz, komisyoncuların haksız kazanç sağlaması ve bizlerin mağdur olması. Tüm bu yaşananlara karşın, kooperatifler bizi koruyacak tedbirleri yerine getirmiyor. Böylesi bir ortamda kooperatifçiliğin misyonunu da sorgular hâle geliyoruz.”

O esnada araya, Şanlıurfa S.S Fırat Kooperatifi Başkanı Ali Mengi giriyor: “Bizler çok büyük paralar ödeyerek R1 Yetki Belgesi aldık. Ancak şimdi baktığımızda, hiçbir yetki belgesi almamış kimseler nakliyecilik yapabiliyor. O zaman ister istemez aklımıza şu soru geliyor; ‘Madem bu iş yetkisiz, belgesiz de yapılabiliyordu, biz neden tarlalarımızı, evlerimizi satarak bu belgeleri almak zorunda kaldık?’ “

“Kantar Farkları Sorun Yaratıyor”

Kesilen kantar cezalarından müzdarip bir şoför arkadaşımız şu sözlerle dâhil oluyor sohbetimize: “Kantardan kantara 80 kilo oynadığı oluyor. Hatta diyebilirm ki, Viranşehir ile Şanlıurfa’daki kantarlar arasında bile böyle bir fark söz konusu. Kooperatiflerin bu konuda hakkımızı korumasını bekliyoruz. Henüz 3-4 ay kadar önce İzmir’den Muratçayır’a gelmek üzere yük yükledim. Fabrika tarafından yük ağırlığının 26 buçuk ton olduğu bilgisi verildi. İzmir çıkışındaki Karayolları’nın kantarında ise 10 kilo fazla çıktı. Bunun üzerine 925 TL ceza kesildi bana.”

Takograf Kaynaklı Kesilen Cezalara Çözüm Yolu: Dijital Takip Sistemi

Şoför arkadaşımızın, kantar farklarından kaynaklı mağduriyetini belirtmesi üzerine Siverek Kooperatifi Başkanı Adnan Akçiçek, bir bilgi paylaşıyor bizlerle: “Geçtiğimiz günlerde Karayolu Düzenleme Genel Müdürü Sayın Mahmut Gürses’in de katılım gösterdiği bir toplantı gerçekleştirdik.  Bu toplantıda Sayın Gürses , ‘Dijital Takip Sistemi’nin uygulanmaya başlayacağı yönünde bir bilgi paylaştı bizlerle. 2019’un 6. ayına kadar zemin çalışmaları gerekleştirilecek, sonrasında ise uygulanmaya başlanacak.  Bu sistem uygulanmasıyla, gerek takograf, gerek komisyoncu,  gerekse de kilometre başına uygulanan ton farkından kaynaklanan sorunların önüne geçileceğini umuyoruz. Dijital Takip Sistemi sayede, kesilen cezalar, taşınan yük miktarı, aracın ne zaman, nereye hareket edip, varış noktasına ne zaman geldiği gibi tüm bilgiler dijital ortamda, online olarak takip edilebilecek.”

 “Yapılacak Toplantıyı Çok Önemsiyoruz”

Adnan Başkan şu sözlerle konuşmasını tamamlıyor: “Nuray Hanım, biz bu sorunlarımızı sabaha kadar konuşsak da bitiremeyiz. Bu bakımdan, Kamyonum Dergisi olarak sizlerin öncülüğünde,  18-20 Ocak’ta gerçekleştirilecek olan toplantıyı çok önemsiyoruz.  Neden derseniz, bugün geriye dönüp baktığımızda,  4925 sayılı yasa hazırlanırken, zemine inilmediğini ve nakliyecilik sektöründen hiç kimsenin görüşünün alınmadığını üzülerek görüyoruz. Bu yasa hazırlanırken nakliye sektörünün içinde bulunduğu sıkıntıları kimse dile getirmemiş. Kimseye mikrofon uzatılmamış, görüşü sorulmamış. Umuyoruz ki gerçekleştirilecek bu toplantı ile kamu kurumları ve sektör yetkilileri bir araya gelecek. Sorunlarımızn çözümüne yönelik önemli adımlar atılacak.”