Milli tren Eskişehir'de test edilecek

Dünyada raylı sistemlerin testlerinin yapıldığı çok az merkez bulunuyor. Bunların da en kapsamlı olanları Almanya, Çek Cumhuriyeti ve ABD'de yer alıyor.  Ülkemizde de raylı sistemler son yıllarda gündeme geldi. Özellikle Eskişehir - Ankara Yüksek Hızlı Tren'i, yakında açılacak olan Eskişehir-İstanbul Yüksek Hızlı Tren çalışmaları, mevcut yolların yenilenmesi, rayların yerli olarak yapılabilmesi gibi atılımlar yapıldı. Son olarak Anadolu Üniversitesi (AÜ) tarafından yürütülen ‘Raylı Sistemler Mükemmeliyet Merkezi’ projesi kapsamında da Eskişehir'in Alpu ilçesinde ‘Ulusal Raylı Sistemler Araştırma ve Test Merkezi’ (URAYSİM) kurulacak.

2009 yılında çalışmaları başlayan merkez kapsamında Anadolu Üniversitesi 2010 yılında projeyi hayata geçirmek için talip oldu. 2012'de Devlet Planlama Teşkilatı’ndan ilk yatırım bedeli olarak 150 milyon liralık bütçe sağlandı ve merkez bitene kadar da öngörülen toplam bütçe miktarı 240 milyon lira oldu.

Söz konusu merkezle hem yurt içinde emniyet sağlanmış olacak hem de ihracatta sertifikasyonumuz elimizde olacak. Daha önce bunu yapabilmek için trenlerimizi, yurt dışına sertifika almaya göndermemiz gerekiyordu.

Saatte 400 kilometreye çıkan ilk test yolu, Türkiye'de 

Projenin 3 önemli ayağı bulunuyor. Birinci aşamada test sürüşleri için bir test yolu yapılacak. Yaklaşık 50 kilometrelik bu test yolu yapıldığı zaman, kesintisiz olarak tren çalıştırılacak ve trenin yorulması, yoldaki davranışları gözlemlenebilecek. Bununla ilgili bir yıldan fazla süren ihale hazırlığı yapıldı.

Test yolu, dünyada ilk defa saatte 400 kilometre hızla, trenleri test edebilecek. Dünyada bu hıza erişebilen ilk test yolu olacak. 3 türlü olacak test yolunda birinci yol trenleri saatte 400, ikincisi  200, üçüncüsü ise tramvay tipi araçların denendiği saatte 100 kilometre hıza çıkabildiği bir yol olacak.

Projenin diğer önemli ayağını atölyeler içinde statik ve dinamik testlerin yapılacağı cihazların tedariği oluşturuyor. Trenlerin, en az 25 testten geçmesi gerekiyor. Bu bağlamda çok kompleks makineler kullanılacak. Bunun da teknik şartnameleri bitti, yurt içi ve yurt dışından uzmanlar tarafından son kez gözden geçirilecek ve ihale süreci başlayacak.

Projenin son ayağında ise araştırma binaları, eğitim binaları, testlere yurt dışında tren getirecek ekibin konaklayacağı yerler, AÜ'ye ait çeşitli bölümler ve laboratuvarlar yapılacak.

Binaların temeli yaz aylarında atılacak

Alpu'daki 700 dönümlük arazi üzerindeki mera vasfının kaldırılmasının ardından 2014 yılı yaz aylarında bu binaların temeli atılacak. Yapılacak bu merkezle 160'ı uzman olmak üzere teknik personel dahil yaklaşık 500 personel istihdam edilecek.

Merkezin hayata geçirilmesiyle ekonomiye büyük bir döviz girdisi kazandırılacak. Almanya'da trenler saatte 160, Çek Cumhuriyeti'nde 210 kilometreye kadar test edilebiliyor. Şu an yapılan trenler, saatte 360-400 kilometre hızla gidebiliyor. Bunları da mevcut yollarda deniyorlar. Yolda denemenin dezavantajları bulunuyor. Bu yüzden test için ülkemize getirecekler. Ayrıca TÜLOMSAŞ'ın ürettiği trenlere sertifika verebileceğimiz için yurt dışına ihracatı da sağlanabilecek.

Hayati öneme sahip testler yapılabilecek

Proje 2018'e kadar devam edecek. Milli trenimizin ise yaklaşık 3 yıl teste girmesi gerekecek. Onun test aşamasında merkez devreye girmiş olacak. Hayati öneme sahip testler yapılabilecek. Trene konfor sağlayan diğer testler ise 2018 yılına kadar yetiştirilmeye çalışılacak. Böylelikle milli tren, ülkemizde test olacak, sertifikası da Eskişehir'de olacak.