Otokar Pazarlama Müdürü Tarkan Burak’ın, otobüs pazarının genel durumu ve Otokar’ın sektördeki konumuna ilişkin sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle;
2010 yılında Ağır vasıta araç satışlarında pazar büyürken otobüs pazarında önceki yıllara göre bir düşüş görüldü. Bu durumun temel nedeni nedir?
2010 yılında otobüs pazarında ciddi bir daralma yaşandı. Toplam üretim ve satış adetleri önceki yıllara kıyasla oldukça düşük seyretti. Geçtiğimiz sene otobüs pazarında ciddi bir daralma yaşandı. Bunun en önemli nedenlerinden biri de ülkemizde 2010 başından itibaren başlayan Euro 4 emisyon seviyesine sahip araçların satılmasının zorunlu hale getirilmesi. Emisyon seviyesi yüksek motorlar pahalı olmalarından dolayı önceki motorlara kıyasla araçlara ciddi bir maliyet getirdiler. Buna bağlı olarak da otobüs fiyatlarında bir artış oldu. Dolayısıyla otobüs sahipleri araçlarını yenilemeyi ve yeni alacaklar da alımlarını ertelediler.
Bu süreçte 25 yolcu ve üzeri otobüs segmentinde Otokar’ın Pazar liderliği sürüyor. Bunu neye bağlıyorsunuz?
Otokar olarak çok fazla çalışıyoruz. Gerek müşterilerimizin beklentilerini gerekse teknolojik gelişmeleri yakından izliyoruz. Ar-Ge faaliyetlerine önem veriyoruz. Otobüslerimiz pazarda dayanıklılıkları, düşük yakıt tüketimleri ve uzun bakım aralıkları ile öne çıkmakta. Müşterilerimiz aldıkları araca yaptıkları yatırımın onlara uzun vadede kazanç sağlayacağını biliyorlar. Araçlarımız yıllarca uzun mesailerle çalışsalar bile kullanıcılarını yarı yolda bırakmıyor. Bunlara ek olarak otobüslerimizin ikinci el fiyatları da yüksek seviyelerde. Tüm bu özellikler lider olmamızda büyük önem taşıyor.
Sektörünüzde müşteriler için belirleyici olan unsurlar nelerdir?
Müşteriler için yatırımlarının karşılığını almak çok önemli. Tercih ettikleri aracın konforu, yakıt tüketiminin az olması, dayanıklılığı ve satış sonrası hizmetlerin iyi oluşu satın alırken en belirleyici unsurlar.
2011 yılı için sektöre ilişkin beklentileriniz nelerdir?
Ekonomik krizin etkilerinin iyice hafiflediği ve araç satışlarının arttığı bir yıl olmasını bekliyoruz. Otokar olarak lider olduğumuz alanlarda bu konumumuzu devam ettirmek ve yeni araçlarımızla satış başarılarımızı pekiştirmek istiyoruz.
2003 yılından bu yana Taşımacılık sektörüne ilişkin yapılan yasal düzenlemeler var. Bunların sizin sektörünüze nasıl etkileri olmuştur?
Yapılan anlaşmalar gereği ülkemizin uygulamakla yükümlü olduğu 96 adet Avrupa Birliği (AB) Direktifi ve 126 adet Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM-AEK) Regülasyonu bulunmaktadır. AB direktiflerinin tümü uyumlulaştırılarak ülkemizde yönetmelik olarak yürürlüğe konulmuştur. Bu yönetmeliklerin devreye girmesiyle birlikte gerek taşıma güvenliği gerek teknik yeterlilik anlamında birçok yüksek standart hayatımıza girmiştir. Üreticiler açısından teknik anlamda çok farklı ve maliyetli düzenlemeler getirilirken bunların sonucunda üretilen ürünlerdeki maliyet artışları tüketiciye birebir yansıtılamadan sektör tarafından kendi içinde finanse edilmeye çalışılıyor.
Toplu taşımacılık dışında askeri araç ve treyler konusunda da faaliyetleriniz var. Kısaca bu faaliyetlere ilişkin bilgi verebilir misiniz?
2002 yılında İstanbul Fruehauf Taşıt Araçları ile birleşme sonucu, treyler ve semi-treyler araçlarını ürün yelpazesine katan Otokar, Fruehauf markası ile lisans altında ürettiği semi-treylerlerinin yanı sıra Otokar bünyesinde Türkiye kullanım şartlarına göre tasarlanan ve iç nakliyeye yönelik Otokar markalı semi-treylerleri ile faaliyet gösteriyor.
Otokar semi-treylerleri tehlikeli madde taşımacılığından kuru yük taşımacılığına kadar pek çok farklı alanda hizmet veriyor. Türkiye’de ilk ADR sertifikalı tankeri üreten firma olan Otokar, yaklaşık 14 yıldır bu kritik alanda başarıyla faaliyet göstermeye devam ediyor. Ayrıca, Otokar, Avrupa Birliği ülkelerinde taşımacılık yapan araçlar için zorunlu hale getirilen “Avrupa Tip Onayı” sertifikasını alan ilk semi-treyler üreticisi oldu. Otokar ayrıca, Türkiye’de yine bir ilk olarak paslanmalara karşı galvaniz şasili semi-treyler üretti. Otokar, frigorifik treyler alanındaki liderliğini 10 senedir devam ettirirken ADR’li tanker segmentinde de açık ara lider konumunda.