Ulaştırma Bakanlığı yurt genelinde 24 ayrı noktada kurduğu Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında modern teknoloji ile ağırlık ve boyut kontrolleri yapıyor. Aynı zamanda plaka ile Yetki Belgesi kontrollerinin de yapıldığı istasyonlar 24 saat esasına göre hizmet veriyor. Ulaştırma Bakanlığı yaptığı denetimlerin yoğunlaştırılması amacıyla Yol Kenarı Denetim İstasyonlarının sayısını arttırmayı planlıyor. Özellikle yolların bozulması, araçların fazla tonaj altında çabuk yıpranmasının engellenmesi ve bunlara bağlı olarak oluşan trafik kazalarının engellenmesi amacıyla yapılan denetimlerin diğer önemli kazanımları ise haksız rekabetin önlenmesi ve kurallara uygun davranmayı teşvik etmesi. Sektörün denetimlere nasıl baktığını ve mevcut sıkıntıları ortaya koymak için bir araştırma yaptık. Taşımacılık sektöründe farklı alanlarda hizmet veren kişilere denetim istasyonlarını ve sektöre ilişkin genel görüşlerini sorduğumuz bu çalışmamızı sizlerle paylaşıyoruz.
SÜRÜCÜLER DENETİMLERDEN MEMNUN ANCAK İKİNCİ GEÇİŞ HAKKI İSTİYOR
Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında uygulanmakta olan denetimlerle ilgili olarak görüştüğümüz sürücüler denetimlerden son derece memnunlar ancak bazı şikayetleri de yok değil. Özellikle 100 kg. kadar tonajı aşarak ceza yiyen sürücüler, kendilerine kantardan ikinci kez geçiş hakkı verilmesini talep ediyor. Bazı istasyonlarda buna yönelik uygulamaların yapıldığı söylense de genel olarak sürücülerin bu talepleri bu hakkın bütün istasyonlarda verilmesi…
Denetim istasyonu çıkışında görüştüğümüz Ali Keleşoğlu, 32 yaşında ve 7 yıldır taşımacılık sektöründe çalışıyor. Keleşoğlu’ nun Yol Kenarı Denetim İstasyonları’ na ilişkin görüşlerini sorduk.
“Yol kenarı denetim istasyonlarında yapılmakta olan ağırlık ve boyut kontrollerinden son derece memnunuz. Özellikle aracımın fren ve lastikleri açısından son derece olumlu sonuçlarını görüyorum. Fazla tonaj vurmak bana bir katkı sağlamadığı gibi aracıma da zarar veriyor. Denetimler sayesinde bunun önüne geçiliyor. Yolların bozulması engelleniyor.
Denetim istasyonlarının sayısı yurt genelinde arttırılarak haksız rekabetin önüne geçilmeli. Denetimler herkes için uygulanmalı. Özellikle nakliyecilerin yoğun olduğu yerlerde ve liman çıkışlarında denetimlerin yoğun şekilde yapılmasının faydalı olacağını düşünüyorum.
Güzergahım gereği günde 7-8 defa denetim istasyonundan geçiyorum. Benimle aynı durumda olan birçok arkadaşım var. İstasyonda çalışan personel artık araçlarımızı tanıyor. İstasyonun yoğun olduğu dönemlerde personel bizim geçişimize izin vererek araçların birikmesini engelleyebilir.
Denetime ilk defa giren sürücü arkadaşlar personelin uyarısına rağmen kantara hızlı girerek üzerinde fren yapmak suretiyle ağırlığın olandan fazla çıkmasına yol açabiliyorlar ve bu nedenle ceza ödemek durumunda kalıyorlar. Bunun önlenmesi için özellikle bu durumda olabilecek sürücülerin taşıma irsaliyelerine bakıldıktan sonra kantardan ikinci bir kez daha geçmeleri sağlanarak ağırlıkları netleştirilebilir.”
Yol Kenarı Denetim İstasyonları’ nda yapılan denetimlerle ilgili görüşlerini sorduğumuz görüştüğümüz sürücülerden bir diğeri Selami Kök ise şunları söyledi:
“Genel olarak yol kenarı denetim istasyonlarındaki denetimlerden son derece memnunum. Özellikle yolların bozulmaması konusunda çok büyük faydası olacağını düşünüyorum. Bunun yanı sıra araçlarımız açısından da büyük faydaları var. Artık lastiklerimiz bile eskimiyor.
Ancak bazen kantarlardaki tonaj farklarından kaynaklanan sorunlar yaşayabiliyoruz. Yükleme yapılırken normal tonajında görünen araçlar denetim istasyonunda kanunlarla belirlenen sınırın üzerinde çıkabiliyor. Bu nedenle ceza ödemek durumunda kalıyoruz. Mahkeme süreci uzun sürdüğü için takipçisi olamıyoruz. Yetkililerin kantarlardaki bu fark nedeniyle oluşan sorunları giderici tedbirler almalarını istiyoruz. Gerekirse aynı araç için kantardan ikinci kez geçme hakkı verilerek bu mağduriyetler engellenebilir.”
ULUSLARARASI NAKLİYECİ KANTARLARIN KENDİLERİ İÇİN ESNEK OLABİLECEĞİ GÖRÜŞÜNDE
Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında yapılan ağırlık ev boyut denetimlerine yönelik araştırmamız devam ediyor. Bu konuda sürücülerimizin görüşlerini aldık. Sırada uluslararası nakliyecilerimizden bir örnek var.
Hacı Cemil Yılmaz, Hatay Reyhanlı’ da Yıldızlar Uluslararası Taşımacılık Sanayi Ticaret Ltd. Şti.’ nin sahibi. 20 yıldır sektörde olan ve son iki yıldır C2 Yetki Belgesi ile uluslararası nakliyecilik yapan Yılmaz’ a uluslararası nakliyecilerin Yol Kenarı Denetim İstasyonlarına nasıl baktıklarını sorduk. Genelde Gürcistan, Azerbaycan, Suriye ve Ürdün’ e yük taşıdıklarını belirten Yılmaz, hem yol kenarı denetim istasyonları hem de yurtdışı taşımacıların genel sorunlarına ilişkin açıklamalar yaptı.
“Yurtdışına çalışan araçlar fazla tonaj vurmak istemez”
Özellikle yolların bozulmaması açısından denetimlerin son derece önemli olduğunu söyleyen Yılmaz, bu anlamda gümrükten fabrikalara kadar denetimlerin yurt genelinde yaygınlaşması gerektiğini belirtti. Yurtdışına çalışan araçlar fazla tonaj vurmak istemez. Yurtiçinde çalışan taşımacılar ise taşıdıkları yükün ağırlığına göre fazla kazanç elde etme olanakları olduğundan bunu tercih edebilirler. Yurtdışında ağırlıkla ilgili konularda çok sıkı denetimler yapılıyor. Bu nedenle yurtdışından gelen araçlarda fazla tonaj aramak gereksiz olur. Yurtdışından gelen araçların zaten gümrük ve fabrikalara yetişme dertleri var. O nedenle kuyrukta beklemek büyük sorun oluyor. Uluslararası nakliye firmalarının araçları istasyonlarda kuyruğa girmeden beyanname ve tır karnesi ile yükünü bir görevliye ibraz ederek hem istasyonlarda oluşabilecek yoğunluğa engel olur hem de kendileri zamandan kazanmış olur. Bu konuda esnek davranılabilir.
“Uyarı levhaları ve işaretçiler daha belirgin ve etkin olmalı”
Afyon İzmir Karayolunda Denetim İstasyonunu görmeyen sürücü yola devam ediyor. Aradan birkaç gün geçtikten sonra elimize bu aracın yediği 1000 TL.’ lik ceza ulaştı. Sürücümüz yol kenarında birinin kendisine el salladığını ancak yolcu olduğunu düşünerek dikkate almadığını belirtti. Maalesef biz bu cezayı ödemek durumunda kaldık. Yurtdışından gelen araçların zaten kaçmalarını gerektiren bir durumları yok. Denetim istasyonuna gelmeden gerekli ışıklı uyarı levhaları koyulsa ve oradaki görevli doğru zamanlamayla işaret verse bu cezaların haklılığı savunulabilir. Ancak bunlar yetersiz ise ceza ödemek bizde sanki özellikle ceza kesiliyormuş hissi yaratıyor.
“İç gümrükte boyutlarla ilgili gereken hassasiyet gösterilmeli”
Bir diğer konu ise araçların boyutları ile ilgili yaşadığımız sıkıntılar. 1-2 cm.’ lik fazla yükler için bile izin belgesi soruluyor. Araç yurda girerken yükün boyutu ile ilgili bir sorun varsa bu iç gümrükte dile getirilmeli. Bu şekildeki araçlar iç gümrükten geçtikten sonra yolda izin belgesi soruluyor. İç gümrükte gereken hassasiyet gösterilmeli. Çıkış kapılarında kesilen cezalar doğrudan biz firma sahiplerine yansıyor. Oysa işlem iç gümrükte yapılsa bunu yüklemeyi yapan fabrika ya da mal sahibi karşılıyor.
YURTİÇİ NAKLİYECİYE GÖRE TEK ÇÖZÜM DENETİMİNLERİN ARTTIRILMASI
Yol Kenarı Denetim İstasyonlarına yönelik araştırmamız kapsamında sürücü ve yurtdışı taşımacıların görüşlerine yer verdik. Sırada yurtiçi taşımacılık faaliyeti gösteren bir sektör mensubu var.
Adana’ da nakliyeciler sitesinde faaliyet göstermekte olan Zeytinli Nakliyat ‘ ın sahibi Ahmet Zeytinli’ ile başta Yol Kenarı Denetim İstasyonları olmak üzere sektörün sorunlarını konuştuk. Özellikle haksız rekabetten yakınan Zeytinli, önemli sorunları olduğunu ancak bunların denetimlerle çözülebileceğini anlattı.
“Bana oluyorsa herkese olmalı”
Yol Kenarı Denetim İstasyonları’ nın taşımacılar açısından son derece önemli olduğunu söyleyen Zeytinli, bu uygulamalar yurt genelinde tüm taşımacıları kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması ve uygulanması gerektiğini belirtti. Fazla tonaj nedeniyle yoların eskidiğini ve kazaların yaşandığını hatırlatan Zeytinli; “Yolar milli servettir, korumamız gerek. Hele kazalar hem can kaybına neden oluyor hem de büyük maddi kayıplara neden oluyor. Tüm bunların yaşanmaması için denetimler sıklaştırılmalı ve cezalar caydırıcı olmalı.” dedi.
Yakın zamanda kendi aracının da denetimde ceza yediğini belirten Zeytinli; “Benim aracım 70 kg. fazlası nedeniyle 500 TL. ceza yedi. Hata bizde diye tamam dedik, itiraz etmedik. Ancak diğer tarafta 40 ton ile başka araçların, çoğunluğu büyük şirketlerin araçları olmak kaydıyla kantarlara girmeden geçtiklerini duyuyoruz. Bu durum bizi son derece rahatsız ediyor. Ortada büyük bir haksızlık söz konusudur. Ben bu denetimlere giriyor ve gerektiğinde cezaya maruz kalıyorsam bu denetimler herkes için her yerde aynı şekilde yapılmalı ve uygulanmalıdır. Denetimlerin yetersiz olmasından herkes zarar görüyor.” dedi.
“Kaçak çalışanlar elimizi kolumuzu bağlıyor”
Yetki Belgeleri konusunda son derece sıkıntı olan Zeytinli, bu sıkıntısını şöyle ifade etti: “Denetimler yeterli olmadığından kaçak çalışanlar elimizi kolumuzu bağlıyor. Ben 150 bin TL. verip R1 belgesi aldım. 14 bin TL. harç vergisi ödedim. Benim tüm belgelerim yasal ancak nakliye sitelerindeki birçok firma sadece tabeladan ibaret. Ne açma belgesi ne de ruhsatı var. Denetim olduğu zaman dükkanını kapatan kurtuluyor. Denetimler sivil ekipler tarafından yapılmalı ve cezalar caydırıcı olmalı. Maliye, Belediye ve Ulaştırmanın denetim yapması gerek. Firmaların isimleri ve tabelaları devamlı değişiyor. Bunlar denetlenmeli. Ne açma ruhsatı, ne maliye kaydı ne de belgesi var. Sahtekarlık yapıyorlar, taşımacıları zora sokuyorlar. Tabelayı değiştirince kaldıkları yerden devam ediyorlar. Bizim verdiğimiz fiyattan % 20 oranında daha ucuza fiyat çekip iş alıyorlar. Çok büyük rant dönüyor. Bu kişilerin hem ülke ekonomisine hem de vergisini ödeyip iş yapmaya çalışan bizlere çok büyük zararı var.”
“Belgesiz iş yaptırmam söz konusu olamaz”
“Ben kendi adıma K Belgesi olmayana, evraklarında ve muayenelerinde eksiklik olanlara iş vermem. Bu iş benim adıma yapılıyorsa sağlam araba ve sürücü ile yapılmalıdır. Bu tabela ve isim için 33 yıllık emek harcamışım. Tüm işlemlerimi yasaya uygun olarak yapıp vergimi ödemişim. Bu tabela benim adımı temsil eder ve benim onu korumam gerek. Bu nedenle belgesiz iş yaptırmam söz konusu olamaz. Başka firmalar bunlara dikkat etmiyor. Meydan bu sahtekar ve dolandırıcılara bırakılmamalı. Gerekli denetimler yapılarak bize rekabet şansı tanınmalı.”
“C2 Yetki Belgeli araçların yurtiçinde çalışması engellenmeli”
“Nakliye sitelerinde tüm işin neredeyse % 40’ ını C2 Yetki Belgeli araçlar yapıyor. Bu araçların yurtiçi taşıma yapmaları engellenmeli. Bizim 1000 TL. ücret istediğimiz yere C2 Yetki Belgesi araçlar 700 TL.’ ye gidiyor. K Yetki Belgesi olmadan, faturasız ve irsaliyesiz taşıma yapıyorlar. Yurtdışı plakalı Kıbrıs arabaları yurtiçinde taşıma yapıyor. Bunun denetimi yapılmalı.”
 (1).jpg)
2
1
