UND İcra Kurulu Başkanı Alper Özel, "Türkiye’nin Transitte Yaşadığı Darboğazı Fırsatçılığa Çevirmeye Çalışıyorlar"

KARAYOLU TAŞIMA SEKTÖRÜNDE YAŞANAN GELİŞMELER

“KARAYOLU TAŞIMA SEKTÖRÜ EN İYİ SINAVI VERMİŞTİR”

“KAPIDAN KAPIYA TESLİMATTA EN ESNEK YAPI KARAYOLUNDA”

Lojistik sektörünün güncel durumuna ve karayolu taşımacılığına dair önemli açıklamalarda bulunan Özel’in, Kapıkule ve Hamzabeyli geçiş durumu, şoför sorunu, Azerbaycan’da ödenen yüksek ücretlerin alınmaması yönündeki girişimin son durumu ve pek çok konu başlığına ilişkin değerlendirmeleri haberimizde.

Kazakistan ile yapılan KUKK toplantısında anlaşma sağlanamamasının ardından toplantıya dair değerlendirmelerde bulunan Özel, kardeş ülke Kazakistan ile anlaşma sağlanamamasının üzücü olduğunu belirtiyor.  Özel, “Sizin Orta Asya ticaretiniz iyi, madem siz taşıyamıyorsunuz bize pay verin biz taşıyalım. Belge veririz, ancak yüzde 50 Roro kullanma şartı koşarız.’ gibi tekliflerle geldiler. Bunları kabul edecek değiliz ve makul bir anlayışa gelmelerini bekliyoruz. Biz onlara bu politikalarının devlet politikasına aykırı olduğunu belirttik. Türkiye’nin transitte yaşadığı darboğazı fırsatçılığa çevirmeye çalışıyorlar. Bunun kabul edilebilir bir yolu yok; anlaşmadan masadan kalktık. Türkmenistan sınır kapıları kapalı olmasa biz Kazakistan’a bu kadar bağlı olmayacaktık. Bu durum sonucunda Orta Asya’ya yönelik taşımalarımız Kazakistan üzerinde artmaya başladı. Buna da tabii ki belge yetmedi. Biz transit geçiyoruz, bir zararımız yok.”

“Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan Olarak Bir Araya Gelelim”

Kazakistan’ın Dünya Ticaret Örgütü’nün transit serbestlik kuralına aykırı davrandığını vurgulayan Özel, istenilen şartları kabul etmemelerinin hukuki ve ekonomik gerekçelerinin olduğunu belirtiyor. Ekonomik gerekçe olarak da; verdikleri Roro belgelerinin Türkiye için ekonomik bir değerinin olmadığını vurgulayan Özel nedenine yönelik şöyle konuşuyor; “Çünkü Kazakistan’dan Azerbaycan’a alınan ücretler bize minimum 2 bin 500 dolar fark yaratıyor. Bu nedenle önerimiz, Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan olarak Hazar Havzasında bir araya gelelim. Buradaki ücretleri indirebilmek adına da dörtlü beşli ülke mekanizması kurulsun önerilerimiz Bakanlığa gitti. Bakanlık bununla ilgili çalışmalar başlattı. KUKK toplantısına Kazakistan  Ulaştırma Bakan Yardımcısı da geldi; ancak netice alınamadı.”

“Türkmenistan Tarafından Yazdığımız Taleplerin Cevabını Bekliyoruz”

UND’nin, pandeminin başlaması ile sınır kapılarını kapatan Türkmenistan’ın resmi makamları ile bir araya geldiğini ve sınır kapılarının açılması yönünde bir talepte bulunduklarını aktaran Özel, Türkmenistan’ın durumuna ilişkin bilgilendirmede bulunuyor. Özel Türkmenistan görüşmelerine ilişkin olarak; “İlk toplantıda aşı şartı çok önemliydi. ‘Aşılı gelebilirler; ancak Aşkabat’ta boşaltma yapsınlar.’ denildi. O dönemde aşılama bu kadar yaygın değildi. Çünkü aşı o zaman daha azdı ve şoförlere sıra gelmemişti. İkinci toplantıda şoförlerimizin aşılı olduğunu söyledik. Türkiye olarak aşı sertifikalarımız olduğunu da belirttik. Türkiye; Kazakistan, Gürcistan, Macaristan ve Sırbistan ile karşılıklı aşı kartının tanınması yönünde protokolleri imzaladı. Artık Türkiye aşı kartı AB’de de geçerli. PCR istediler, ayrıca Türkmenistan’a gelirken bir PCR’de kendilerinin yapacaklarını belirttiler. Kabul ettik. Halkla bir temas olmasın istiyorlar. Sağlık Bakanlığı karşılıklı olarak Türkmenistan ile aşı kartının tanınması girişiminde bulundu. Sayın Cumhurbaşkanı Türkmenistan’a gidecekti; ancak o dönemde orman yangınlarının çıkması nedeni ile iptal oldu. Cumhurbaşkanı Yardımcımız gidecekti o da son anda iptal oldu.” açıklamasında bulunuyor.

“Meclisten Geçtiği Takdirde Maliyetlerde Önemli Bir İndirim Sağlanmış Oluyor”

Azerbaycan konusundaki gelişmelerden de bahseden Özel, Türk taşımacılardan alınan yüksek ücretlerde yapılacak düzenlemelerin yer aldığı kanun taslağının meclisten geçmesini beklediklerini ifade ediyor. Özel konuya ilişkin şöyle konuşuyor; “Özellikle tehlikeli madde taşıyan araçlardan istedikleri yüklü miktardaki ücret ve büyük şehirlere girerken şehir giriş parası olarak aldıkları 25 dolarlık ücret kalkıyor. 14 gün park süresi 30 güne çıkıyor. 38 ton AB standardı olan 42 ton sınırına çıkıyor. Son KUKK Toplantısında kotalar 35 bin’den 46 bin’e çıkartıldı. Önemli bir artış sağlandı; ancak bu maddeler Meclisten geçtiği takdirde maliyetlerde önemli bir indirim sağlanmış oluyor. Aslında gemi fiyatlarının düşmesi gerekiyor; ancak o da gündemimiz arasında. Türkiye tarafından gereken her şey yapılıyor.”

“Rusya’yı Transit Geçmek İçin Ukrayna Üzerinden Giderek Devam Edeceğiz”

Rusya geçiş belgeleri konusuna da değinen Özel, transitte Rusya Gürcistan sınırından da geçilebilen belgenin tükendiğini belirtiyor. Özel konuşmasında, “Geriye Verhniy Lars Sınır Kapısı geçersiz olan belgeler kalıyor. Artık Rusya’yı transit geçmek için Ukrayna üzerinden giderek devam edeceğiz. Çünkü Verhniy Lars Sınır Kapısı yani Rusya Gürcistan sınır kapısı zor bir çoğrafi bölgede ve kolayca kapasite artırımı yapılamıyor. Bir de kışları çok sert geçiyor. Türkmenistan kapanınca tüm hat oraya kaydı, o nedenle sıkıntı yaşıyoruz. Verdikleri transit belgelerin bir kısmında bu kapıdan geçersizdir ibaresi var.” açıklamasına yer veriyor.

“Kapıdan Kapıya Teslimatta En Esnek Yapı Karayolunda”

Özel, lojistik sektörünü genel anlamda değerlendirerek sektörün içinde bulunduğu durum itibari ile karayolunun ihtiyaçları karşılayabildiğini vurguluyor. Özel şöyle konuşuyor; “İhracatımız 180 milyar, şu anki öngörü ise 220 milyar. Şu an Türk iş insanları; Avrupa, Orta Asya, Kafkaslar, Rusya ve özellikle Özbekistan’da önemli siparişler alıyor ve müthiş inşaat işleri yapıyor. Böyle bir coğrafya ile yakın bir iş birliğiniz olduğu zaman en önemli modunuz karayolu taşımacılığı oluyor. Tekstilde, kimya sanayisinde, otomotiv yan sanayisinde müthiş bir sıçrama var. Kapıdan kapıya teslimatta en esnek yapı karayolunda.”

“Karayolu Taşıma Sektörü En İyi Sınavı Vermiştir”

Denizyolundaki konteyner sorunu nedeni ile taşımaların karayoluna kaydığını ifade eden Özel, karayolundaki artışa yönelik olarak konuşmasına şu değerlendirmeleri ekliyor; “Tabii ki her taşıma modu geliştirilmeli. Demiryolu da kendi payına düşeni almalı. Havayolunda zaten bir sıkıntı yok. Ancak denizyolunda dünya konjonktüründe bir sıkıntı var; konteyner yok. Çin’de ve Amerika’da bazı limanların terminallerinin bir kısmı kullanılıyor, bir kısmı kullanılmıyor. Gemiler liman önlerinde bekliyor, konteyner gitmiyor. Bunun sıkıntısı ağırlıklı olarak karayoluna yansıyacak. Dünya konjonktüründen kaynaklı gelişme ve ülke ihracatında artış var. AB’den Türkiye’ye müthiş bir sipariş kayması var. Karayolunda yeni araç girişi oluyor, istihdam sağlanıyor. Sektör ihtiyaçlara iyi cevap veriyor. Karayolu taşıma sektörü bu konuda en iyi sınavı vermiştir.”    

“Bulgarların Bize Sözü Var”

Kapıkule’de yaşanan yoğunluğa ilişkin olarak değerlendirmelerde bulunan Özel, Kapıkule’den çıkış ortalamasının geçmişte 800-900 civarında olduğunu ve yapılan yeni düzenlemeler ve çalışmalarla bu sayıyı daha yukarı taşıdıklarını açıklıyor. Özel, Kapıkule’de yapılan çalışmalara ilişkin şunları aktarıyor; “Kapıkule’de akaryakıt istasyonu tam çıkış noktasındaydı. O akaryakıt istasyonu geriye taşındı ve çıkışı düz bir hat halinde getirdik. Önde yer alan boş kısma 5 peron daha yaptık. Bekleyen araçları görünür hale getirdik. Sıkıntı Bulgarların karbondioksit ölçümünde genelde tek peron çalıştırıyor olması. Akaryakıt istasyonunda 24 pompa var; buradan çıkan araçlar birden tek perona düşüyor. Bu en büyük darboğazımız. Buraya ikinci bir peron açın ve 6 polis çalışsın dedik. Sonra 2 peron yaptılar. Hatta kapalı bir alan yaptılar ki yağmurlu günlerde de çalışılsın, aksama olmasın diye. Zaman zaman yine tek peron çalışıyorlar. Bulgarların iki karbondioksit ölçüm peronunun arkasında 10 peronu daha var.  Ancak 10 peronun 6-7 sini kullanıyorlar. Kalan peronları da açmalarını söyledik. Aslında Bulgarların bize bu konuda sözü var. ‘Frigorifik araçlar için üçüncü hattı kurun.’ dedik onun için de söz verdiler. İhaleye çıktılar; ama ihale bir gerekçeyle iptal edildi. Yeniden frigorifik araçlara ayrı bir hat için inşaat ihalesi yapılacak.”

“Bulgaristan ile Temaslarımız Sürüyor”

Hamzabeyli’deki soruna ilişkin de konuşan Özel kapının son durumuna ilişkin de değerlendirmede bulunuyor. Kapıkule ve Hamzabeyli’deki geçiş sorununun çözümüne ilişkin olarak görüşmelerin devam ettiğini belirten Özel, “Hamzabeyli’de de benzer sıkıntılar vardı. Hamzabeyli’ye 4 peron yaptılar ve her perona kantar koydular. Hamzebeyli 250-300 iken şu an 500-600’lere geldi. Bu 600 de bin’e ulaşacak. Kapıkule 800-900’den bin 200’lere çıktı. Bizim hedefimiz bununla birlikte Kapıkule’yi bin 800’e çıkartmak. Tek günde Hamzabeyli’yi bin, Kapıkule’yi bin 800’e çıkartabilirsek kuyruk kalmayacak. Bulgaristan ile temaslarımız sürüyor. Partner derneğimiz ile görüşüyoruz. Bulgaristan Büyükelçisi ile bu konuyu da konuştuk ve sıkıntının farkında. Büyükelçi, ‘Kapıkule aslında Türkiye Bulgaristan sınırı değil. Kapıkule, Türkiye-AB, AB-Avrasya sınır kapısıdır. Dünyanın en büyük ikinci sınır kapısı.’ diyor.  Dolayısı ile iki ülke olarak bu kapıyı bu büyüklüğe oranla iyi yönetemediğimiz ortaya çıkıyor. Bunu iyi yönetmemiz lazım. Büyükelçi, her türlü desteği vereceğini de belirtti. Şu an Bulgaristan’da geçici hükümet var; seçimler yapıldı yeni hükümet kurulamadı. Seçimler Kasım’a ertelendi. Edindiğimiz bilgilere göre Bulgaristan Cumhurbaşkanı Sayın Rumen Radev geçici hükümete projelerin bir an önce tamamlanması yönünde talimat vermiş. En üst makamda böyle bir idare var.” şeklinde konuşuyor.

“Şu An Sadece Türkiye’de Değil, Bütün Avrupa’da Tır Şoförü Açığı Var”

Son olarak Avrupa’da da gündeme gelen şoför sorunu bağlamında Türkiye’nin şoför açığı sorununu değerlendiren Özel sözlerini; “Sürücü yetiştirilmesi ve uluslararası sürücü eğitimi anlamında ilgili kurumlarla temaslarımız sürüyor. Çünkü açık var ve sektörün de bu yönde bir talebi mevcut. Şu an sadece Türkiye’de değil, bütün Avrupa’da tır şoförü açığı var. Bu bir sorun ve aynı zamanda bence sosyokültürel de bir sorun. Uluslararası TIR sürücülerinin nitelikli ara eleman olarak tanımlanması ile birlikte sürücü yetiştirilmesi için devletimiz tarafından sağlanacak eğitim desteklerinden sektörümüzün faydalandırılması büyük önem taşımakta. Aksi takdirde İngiltere’de yaşanan sıkıntının birkaç yıl sonra ülkemizde de yaşanması olasıdır.” diyerek sonlandırıyor.