Kriz Uluslararası Taşımacıları Yaralıyor

Global krizi değerlendirirsek Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetleri’nde ihracatta artış yaşanırken, Avrupa ülkelerine yapılan taşımacılık bu krizden daha fazla etkilendi. Sizin krize yönelik değerlendirmenizi alabilir miyiz? Uluslararası taşımacılık yapan bir firmanın sahibi olarak daha çok hangi ülkelerle çalışıyorsunuz?

Bizim araçlarımız daha çok Avrupa ülkelerine çalışıyor; ağırlıklı olarak da Almanya’ya çalışıyor. Bu kriz bizi doğrudan etkileyen bir kriz oldu. Türkiye’nin dış ticaretinde otomotiv önemli bir kalemi oluşturduğu için, dünyadaki otomotiv krizi gerçek anlamda Avrupa’ya yönelik ihracatımızı önemli ölçüde etkiledi. Avrupa taşımalarında ciddi oranda bir kriz yaşıyoruz.

Ortadoğu’yu ve Türki Cumhuriyetleri’ni de global yapıdan ayırmak mümkün değil; ancak bu ülkelerin bağlantıları genellikle Türkiye ve Rusya ile ilintili. Otomotiv krizi Türkiye’yi; petrol fiyatlarındaki düşüş ise Rusya’yı önemli ölçüde etkiledi. Türki Cumhuriyetleri’nde mevcut devam eden projelere yönelik bir takım nakliyatlar oluyorsa bile yeni yatırımlar ve projeler anlamında sıkıntı var. Bu anlamda belirgin olarak Türki Cumhuriyetleri ve Asya’ya yönelik taşımalarda büyük bir sorun olmadıysa bile, önümüzdeki dönemde yavaş yavaş Türki Cumhuriyetleri'ne ve Ortadoğu ülkelerine yönelik taşımalarda ciddi bir sıkıntının başlayacağını düşünüyorum. Çünkü orada da bir talep daralması baş gösteriyor. Bir tek Irak’a yönelik taşımalar yoğun bir şekilde devam ediyor gibi gözükse de, oradaki projelerin yavaş yavaş bittiğini ve yeni projelerin açılmadığını görüyoruz.

“Kriz öncesi döneme dönmek hemen mümkün değil; normalizasyonun bir süre alacağını düşünüyorum. Bu da en erken 2010 yılının ilkbahar aylarını bulacaktır. Şu an mevcut kaynakları dikkatli kullanıp, tedbirli olmaktan başka çaremiz yok gibi görünüyor. Piyasadaki likidite darlığı aşılmadan, talep canlandırılmadan düzelmenin olacağını zannetmiyorum. Krize karşı maliyetleri düşürücü önlemler alarak, çalışmaya devam etmekten başka çıkar yolumuz yok.”

Sizin bu finansal krizin çözümüne yönelik umutlarınız var mı? Beklentileriniz ne yönde önümüzdeki sürece ilişkin bir öngörünüz var mı?

2009 yılında bunun aşılması çok zor gibi görünüyor. Bir takım tedbirler alınıyor; AB ülkelerinde henüz çok ciddi tedbirler alınmadı; sadece tasarrufa yönelik bir takım tedbirler alınıyor.  Önümüzdeki G-20 zirvesinde Avrupa’daki finansal krize yönelik topyekun bir tedbir alınabilir. Eğer öyle bir tedbir alınırsa Amerika’da alınmakta olan tedbirlere bu tedbirler de eklenip, uygulanırsa bir netice vermeye başlayacaktır. 2009 yılında alınan tedbirlerin hemen netice vereceğini düşünmüyorum; tedbiri almakla işler bitmiyor; o tedbirin sağladığı sonuçları görmek de bir süreç. Ben 2009’un sonlarından itibaren bir hareketlenmenin başlayacağını düşünüyorum. Kriz öncesi döneme dönmek hemen mümkün değil; normalizasyonun bir süre alacağını düşünüyorum. Bu da en erken 2010 yılının ilkbahar aylarını bulacaktır. Şu an mevcut kaynakları dikkatli kullanıp, tedbirli olmaktan başka çaremiz yok gibi görünüyor. Piyasadaki likidite darlığı aşılmadan, talep canlandırılmadan düzelmenin olacağını zannetmiyorum. Krize karşı maliyetleri düşürücü önlemler alarak, çalışmaya devam etmekten başka çıkar yolumuz yok.

“Uluslararası taşımacılık tarihin en zor günlerini yaşıyor hale geldi.  Talep daralması, tahsilat sıkıntısı, ödeme sıkıntısı, kur riskleri üst üste gelince son 30 yılın en sıkıntılı dönemini yaşamaya başladık. Global tedbirler, sektör tedbirleri ve firma tedbirlerinin bir arada uygulanmasıyla, talebin önünün açılmasıyla, likit dar boğazının açılmasıyla, sektörün kamu ile işbirliği yapmasıyla, firmaların verimliliği arttırıp, maliyetleri düşürmesiyle, tasarruf tedbirlerini optimum seviyede almasıyla bu durumdan çıkılabilir.”

Uluslararası nakliyecilerin vize ve kota gibi uygulamalara yönelik sıkıntıları vardı; şimdi bir de bunlara kriz eklendi. Bu etkenleri de düşünürsek uluslararası nakliyeciler, krizi daha mı zor atlacak?  UND’nin vize ve kota uygulamalarına ilişkin girişimlerini de değerlendirirseniz uluslararası nakliyecileri nerede görüyorsunuz?

Sadece UND değil; bütün sektör bu konuda bir sıkıntı yaşıyor. Tabi UND sektörün bir parçası. Kotalara ilişkin Dünya Ticaret Örgütü ve AB nezdinde, gerekse münferit ülkelerle yapılan ikili anlaşmaların paralelinde olmak üzere Ulaştırma Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Odalar Birliği, sektör kuruluşları ile koordineli olarak gerekli çalışmaları geçmişte de yaptılar; halen de yapıyorlar. Bunların aşılması çok kolay değil. Bize karşı dolaylı kota, yani tarife dışı engel diyebileceğimiz GATT Anlaşmasının 5. Maddesi, Gümrük Birliği protokolünün 25., 26. Maddeleri hilafına yapılan uygulamalardan dolayı bazı sıkıntılı tedbirler var. Bunları aşmak kimsenin tek başına başarabileceği şeyler değil. Bunları aşmak sivil toplum ve kamu işbirliği ile belli bir program dâhilinde yapılacak çalışmalarla elde edilecek sonuçlara bağlı. Bazı ülkelerle yaşanan sıkıntılarda belli mesafede yol kat edildi; ancak henüz bu yeterli değil. Bu bir süreç… Bütün bu sıkıntılara bir de global kriz eklenince, uluslararası taşımacılık tarihin en zor günlerini yaşıyor hale geldi.  Talep daralması, tahsilat sıkıntısı, ödeme sıkıntısı, kur riskleri üst üste gelince son 30 yılın en sıkıntılı dönemini yaşamaya başladık. Global tedbirler, sektör tedbirleri ve firma tedbirlerinin bir arada uygulanmasıyla, talebin önünün açılmasıyla, likit dar boğazının açılmasıyla, sektörün kamu ile işbirliği yapmasıyla, firmaların verimliliği arttırıp, maliyetleri düşürmesiyle, tasarruf tedbirlerini optimum seviyede almasıyla bu durumdan çıkılabilir. Ancak gidişat gösteriyor ki; sektör bu krizden önemli ölçüde etkilenip yara alacak…

		SEKTÖR ARAÇLARIN VERGİ BORÇLARININ SİLİNİP HURDAYA AYRILMASINDAN MEMNUN		TİCARETİMİZ CANLANIYOR