KAMYONUM'DA BU AY

SAYI 224
 

Demir Ağlar Atağa Geçti

Son zamanlarda yapılan yatırımlarla demiryolları büyük gelişme kaydetti. Gerek yolcu gerekse yük taşımacılığında yapılan yatırımlar demiryollarına olan ilgiyi de beraberinde getirdi. “Demir Ağlar Atağa Geçti” başlıklı dosyamızda demiryoluyla yapılan yük taşımacılığı miktarına, demiryollarıyla taşınan eşya türlerine ve yetkili isimlerin röportajlarına ulaşabilirsiniz. Dosyanın ilk bölümünde TCDD Hareket Dairesi Başkanı İbrahim Çelik ve DTD Başkanı Mete Tırman ile yapılan röportaj yer alıyor. Önümüzdeki günlerde ise gerek web gerekse dergimiz sayfalarında vagonla yük taşımacılığı yapan firmaları göreceksiniz. Şimdi söz Demir Ağlarda.

Demiryolu taşımacılığı yıllar önce uzun mesafelerin tek taşımacısıydı diyebiliriz. Hem hızlı olması, hem de daha fazla yere ulaşabilmesi nedeniyle tercih ediliyordu demiryolu. Karayolu taşımacılığının gelişmesi, havalimanlarının artması ve fazla yatırım yapılmaması demiryoluna olan rağbeti azaltırken zamanla demiryolları da eski popülaritesini kaybetti ve neredeyse nostalji malzemelerinden biri haline geldi.

Durum böyle olsa da görünen o ki; demiryolları son dört yılda gösterdiği büyük gelişimle, gerek yük gerekse yolcu taşımacılığında çok kısa bir süre içerisinde tekrar ilk sıralarda yer alacağa benziyor. Hızı, konforu, güvenliği, en önemli yedi liman ile olan bağlantısı, enerji verimliliği gibi avantajlarının yanı sıra çevre dostu bir taşıma türü olması da  demiryolunu günümüzde taşıma türleri arasında hızla ilk sıralara taşıyor.

Demiryoluyla yapılan taşımacılık istatistikleri de bu artışı doğruluyor. Yapılan araştırmalara göre 2006 yılı içerisinde demiryollarıyla toplam 19.745.325 ton, 9.544.363.394 ton-km yük taşıması gerçekleşirken son dört yılda yük taşıma miktarında yüzde 37, yük taşıma gelirinde ise yüzde 110 artış sağlandığı gözleniyor. 2005 yılı ulaştırma sistemlerine göre demiryolu yük taşımalarının payı ise yaklaşık yüzde 5.

Demiryolu ayrıca, üretilen otomobillerin büyük çekicilerle karayoluyla taşınmaları durumunda; araçların özellikle de tekerlek aşınmalarından kaynaklanan maliyetleri azaltmasının yanı sıra, dingil yükünün fazla olması nedeniyle, karayolu ve otobanlara verilen zarar sonucunda karayolu bakım-onarım maliyetlerinin, karayollarındaki trafik yoğunluğunun, demiryolu taşımacılığının yapısından dolayı çevre ve gürültü kirliliğinin dahası trafik kazalarının azaltılmasını sağlıyor.

Son zamanlarda özellikle yük taşımacılığında gösteriyor kendini demiryolu. Maliyetleri azaltması, sağlamlığı, her türlü hava muhalefetine karşı gösterdiği dayanıklılık, yani yolunun ‘kesilmez’ oluşu, giderek taşımacılığın bu yöne kaymasına neden oluyor. Kombine taşımacılık içerisinde de önemli bir role sahip olan demiryolları; karayoluyla ve denizyoluyla bağlantılı taşımacılık yapılmasına olanak verirken yaklaşık üçyüz firma demiryoluyla taşımacılık yapmayı tercih ediyor.

Uzun mesafeli, ağır ve fazla miktardaki yüklerin taşınması avantajlı olduğundan, lojistik planlamada, kombine taşımacılık kapsamında özellikle uluslararası taşımalar ile transit taşımalarda demiryolları kullanılıyor. Haydarpaşa, Derince, Bandırma, Alsancak, Samsun, İskenderun ve Mersin Limanları’ndan denizyolu-demiryolu, demiryolu-denizyolu bağlantılı kombine taşımacılık; Halkalı, Köseköy, Derince, Bozüyük, Çukurhisar, Ankara, Boğazköprü, Eskişehir, Kayseri, Başpınar, Biçerova, Mersin v.b.  işyerlerinden demiryolu-karayolu bağlantılı uluslararası kombine yük taşımacılığı da yapılabiliyor.

2004 yılından itibaren blok tren taşımacılığına da başlanarak oldukça zahmetsiz bir taşımacılık türü Türkiye’ye kazandırılıyor. Yükün yüklendiği istasyondan boşaltılacağı istasyona kadar lokomotif ve vagonların değiştirilmediği, ara gar ve istasyonlarda manevra yapılmadığı blok tren taşımacılığında, taşıma süresi boyunca trenden yük alınıp verilmiyor da. Blok tren işletmeciliği ayrıca taşınan yük miktarını arttırırken kaynakların daha etkin kullanılmasına ve dolayısıyla maliyetleri azaltarak müşteri memnuniyetinin sağlanmasına olanak veriyor.

Demiryolu ile; Kapıkule sınır bağlantılı, Bulgaristan'a ve Bulgaristan üzerinden diğer Avrupa ülkelerine, Uzunköprü üzerinden, Yunanistan'a ve Yunanistan ilerisindeki ülkelere, Kapıköy sınır bağlantılı, İran'a ve İran ilerisindeki Orta Asya ülkelerine, İslahiye sınır bağlantısı ile Suriye'ye ve Suriye üzerinden Irak'a, Nusaybin sınır bağlantısı ile yine Suriye'ye ve Suriye üzerinden Irak'a ve BDT(Bağımsız Devletler Topluluğu) Ülkelerine taşımacılık yapılabiliyor.

İşlem şu şekilde gerçekleşiyor; vagonla yük taşımacılığında yetkili kurum olan TCDD’ye taşıma yapmak isteyen şirket bir talepte ve taahhütte bulunuyor. Tüm yükleme ve boşaltma işlemleri taşıtıcının kendine ait oluyor.Taşınan malzemenin niteliğine göre seçilebilen dokuz çeşit vagonda, mutfak eşyasından tank ve tıra kadar pek çok ürün taşınabiliyor. Trenin uzunluğunun 420 metreyi, ağırlığının ise 1600 tonu geçmemesi gerekiyor.

Taşınan Belli Başlı Eşya Cinsleri (2006 Yılı)
Eşya Cinsi	Taşınan Yük (Ton/Yıl)	Toplam Taşımadaki Payı (%)
Demir Cevheri	4.000.293	20,3
Kömür	3.537.972	17,9
Konteyner	3.019.184	15,3
Uluslararası Taşıma	3.002.951	15,2
Boraks	747.105	3,8
Kum	453.354	2,3
Demir	385.116	1,9
Seramik	327.333	1,7
Klinker	324.518	1,6
Manyezit	312.385	1,6

Bu yöntemi sadece lojistik şirketler değil firmalar kendi ürünlerini taşımakta da tercih edebiliyor. Şirketler kendileri bu yöntemi tercih edip vagon kiralayabildiği gibi kendilerine ait vagonu da TCDD’nin izniyle kullanabiliyorlar. Fakat TCDD’nin kendine ait konteynırı bulunmuyor. Bu yüzden konteyner taşıtıcı tarafından temin edilmek zorunda.

“Tüm lojistik sektörünü demiryollarına bekliyoruz”

Tüm Avrupa ülkelerinde OEC istatistiklerine bakıldığında ihracat taşımalarının her ülkede düşüş gösterdiğini sadece Türkiye’de Avrupa ülkeleri arasında demiryoluyla ihracat  taşımalarının en fazla ülke olduğunu söyleyen TCDD Hareket Dairesi Başkanı İbrahim Çelik ile demiryollarıyla yapılan yük taşımacılığı üzerine konuştuk.

 Bize TCDD’den ve demiryoluyla yük taşımacılığından bahseder misiniz?

TCDD’nin bugün itibariyle toplam hat uzunluğu 10 bin 984 km olup, bu hatların yüzde 21’i elektrikli, yüzde 24’ü de sinyallidir. Ülkemizde demiryolu taşımacılığının ulaşım sektöründeki payı, yük taşımacılığında yüzde beştir. Tüm modlar arasında yani karayolu, denizyolu, havayolu, arasında demiryollarının payı yüzde 5’tir. Bizim önümüzdeki yıllarda hedefimiz bu payın yüzde on beş ve yüzde yirmilere çıkarmak. Önümüzdeki on yıl içerisinde ulaşım mastır planları da bu şekilde belirlendi. Hedefimiz 2023 yıllarında demiryolu taşıma oranlarını yüzde yirmilere çıkarmak olacak.

Son yıllarda vagonla yük taşımacılığı daha popüler hale geldi. Bu gelişimi nasıl sağladınız?

Bu gelişimi blok tren uygulaması sayesinde sağladık. Buna geçmeden önce şunu söylemek istiyorum. Demiryolları şu anda yük taşımacılığının yanında yolcu taşımacılığı da yapıyor. Ayrıca yedi adet limanımız var. Bu limanlarda, liman işletmeciliği de yapıyoruz. Haydarpaşa Limanı, Derince Limanı, İzmir Limanı, Mersin Limanı, İskenderun Limanı ile birde Samsun Limanımız var. Bunların da işletmeciliğini biz yapıyoruz. Yani demiryolları, üç hizmet birden veriyor: yolcu taşımacılığı, Yük taşımacılığı ve liman hizmetleri.

İstatistiklere baktığımızda demiryolu aracılığıyla hangi yıl ne kadar yük taşınmış?

2002 yılında 14,4 milyon ton yük taşıması yaparken; 2006 yılında 19,7 milyon ton yük taşıması yaptık. Burada gördüğünüz gibi önemli bir artış kaydedildi. Tabi bu, hükümetimizin demiryollarına verdiği desteklerle, işletmecilikte yaptığımız birtakım yeniliklerde oldu. Bunun da yük taşımacılığında en önemli göstergesi blok tren işletmeciliği, iltisak hatları. Bunlar önemli projeler. Ayrıca Lojistik köyler kuruyoruz.

işyerimiz var. Oralardan sürekli yükleme yapılıyor. Yani seksen noktadan taşıma yapılıyor. Aslında Türkiye genelinde iki yüz altmış civarında işyerimiz var ama ağırlıklı olarak seksen noktadan taşıma yapılıyor.

Peki, bu sistemin diğer taşıma türlerine göre avantajı neler?

Bir kere toplu bir yükü kısa sürede yüklemesinden varışına kadar teslim ediyoruz. Emniyetli, güvenli taşıma yapıyoruz. En önemlisi çevre kirliliği yaratmıyor. Demiryolları olarak çevre dostuyuz. Ayrıca da demiryolları daha ekonomiktir. Tüm bunları birleştirdiğimizde tercih edilme nedeni ortaya çıkıyor.

Peki, demiryolu diğer taşıma türlerine göre süre açısından bir dezavantaja sahip değil mi?

		Tamer Dinçşahin: 'Yapılan değişiklik tuzak değil'		Karsan Renault Kamyonlarını Üretecek

'Karayolu ile demiryolu birbirini tamamlayan iki taşıma modudur.'		Türkiye Seçimini Yaptı Sandıktan Ak Parti Çıktı		Kamyonum Ankara Yollarında
Demir Ağlar Atağa Geçti		Dikkat! Biri Araçları Gözetliyor, Yeni Kantarlar Yolda		Lastiğin Güvenlik Konusundaki Önemi Anlaşılamıyor
Aracın Ezilen Kahramanları: Lastikler!		Takograf Konusunda Söz Ulaştırma Yetkililerinde		Norm Elektronik, Takograf Konusunun Peşini Bırakmıyor